Ülkemizde 2024 yılında uygulanacak yeni asgari ücret ile Avrupa ülkelerinde uygulanan asgari ücretleri sizler için mercek altına aldık.
2024 yılı için uygulanacak olan aylık net asgari ücret yüzde 49 zamla 17 bin 2 liraya yükseltildi, brüt ücret ise 20 bin 2 lira olarak ifade edildi.
11 Aralık 2023 ve 18 Aralık 2023 tarihlerinde Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun 4857 sayılı İş Kanunu’nun 39. maddesine uygun şekilde gerçekleştirilen ilk ve ikinci toplantıların ardından 27 Aralık 2023 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın asgari ücret zammını konuşmak üzere Külliye’ye çağırdığı işçi, işveren ve hükûmet temsilcilerinin Beştepe'de gerçekleştirdiği toplantının ardından asgari ücret süreci noktalandı.
Yeni yılda uygulanacak olan net asgari ücret miktarını Cumhurbaşkanı Erdoğan 17 bin 2 lira olarak açıkladı. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonunun (TÜRK-İŞ) talebi ise 18 bin lira ve yılda iki kere müzakere idi. İlginç bir nokta olarak görüşmenin ardından Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, 17 bin 2 liralık rakamı kabul etmediklerinin altını çizerek şerh koyacaklarını ifade etti.
Böylelikle asgari ücret şu anki mevcut kurla yaklaşık 577 dolar seviyesinde. Fakat Orta Vadeli Plan’da (OVP) yer alan 2024 yılı ortalama dolar kuru olan 36,8 seviyesi dikkate alındığında asgari ücertin 462 dolar seviyesine ineceği görülüyor. Ancak burada sayıların yanıltıcı olmaması adına şunu belirtmekte fayda var: son 10 yıllık süreç dikkate alındığında 2013 yılından bu yana dolar enflasyonunun yüzde 30 seviyesinde olduğu görülüyor. Yani 2013 yılında uygulanan 407 dolar seviyesindeki asgari ücretin alım gücü olarak karşılığı aslında 528 dolar seviyesinde. Artış her ne kadar daha çok görünse de alım gücündeki düşüşü karşılamaya yeterli olmadığı görülüyor.
Peki Avrupa’nın diğer ülkelerinde durum nasıl?
Açıklanan yeni net asgari ücret miktarı şu anda 520,31 euroya denk geliyor. Ancak Avrupa Merkez Bankasının (ECB) 2023 yılının aralık ayında yayımladığı 2024 yılı euro/dolar çaprazı tahmini olan 1,08 seviyesine göre hesaplandığında net asgari ücret 427 euro seviyesine denk düşüyor. Brüt ücrete bakıldığında ise şu anda 612,12 euro seviyesinde olan brüt ücretin 2024 projeksiyonuna göre 503 euro seviyesine inmesi bekleniyor.
Verilere göre, brüt asgari ücret sıralamasında Türkiye, 26 ülke arasında sondan dördüncü sırada yer alıyor.
Avrupa ülkeleri arasında en yüksek beş brüt asgari ücrete bakıldığında Lüksemburg 2508 euro ile birinci, Almanya 1997 euro ile ikinci, Hollanda 1995 euro ile üçüncü, Belçika 1955 euro ile dördüncü ve İrlanda 1910 euro ile beşinci sırada bulunuyor.
Listenin sonunda ise 376 euro ile Arnavutluk, 399 euro ile Bulgaristan, 460 euro ile Sırbistan, 503 euro ile Türkiye ve 533 euro ile Karadağ bulunuyor.
Satınalma gücüne göre asgari ücret rakamlarına bakıldığında ise Almanya 1835 Satınalma Gücü Standardı (PPS) ile ilk sırada iken, az farklarla sırasıyla Lüksemburg, Belçika, Hollanda ve Fransa, Almanya’yı takip ediyor. Satınalma gücü listesinin sonunda ise Arnavutluk, Bulgaristan, Sırbistan, Letonya ve Slovakya yer alıyor.
Bu noktada belirtmek gerekiyor ki, Eurostat 2021 yılının ikinci yarısından bu yana hareketli döviz kuru sebebiyle Türkiye’yi söz konusu hesaplamanın dışında tutuyordu ve dolayısıyla Türkiye ile ilgili PPS rakamları geçtiğimiz dönemde hesaplanmıyordu. Ancak 2023 yılının temmuz ayında yayımlanan son veride, Türkiye’de izlenmeye çalışılan ortodoks ekonomi politikalarının da etkisiyle Türkiye yeniden PPS hesaplamasına dahil edildi. Temmuz 2023 verisine göre Türkiye’nin PPS değeri 930 olarak hesaplandı. İlgili veriye göre Türkiye, aday statüsünde olan devletler arasında en yüksek PPS değeri olan ülke konumunda.
