Avrupa Merkez Bankası bugün gerçekleştirdiği eylül ayı para politikası toplantısının ardından faiz kararını açıkladı. Banka, beklentiler doğrultusunda hareket ederek tarihinde ilk kez 75 baz puanlık faiz artışına gitti.
Piyasalarda bugünün gündem maddesi Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) bugün gerçekleştireceği eylül ayı para politikası toplantısıydı.
ECB, yüzde 2 olarak hedeflenen seviyeden çok daha yüksek seyreden enflasyonu baskılayabilmek adına ilk adımı temmuz ayında gerçekleştirdiği toplantıda atmıştı. Negatif faize veda ederek 11 yılın ardından ilk faiz artışını temmuz toplantısında 50 baz puan ile gerçekleştiren ECB bugünkü toplantıda beklentiler doğrultusunda 75 baz puanlık faiz artışına gitti. Bunun sonucu olarak Euro Bölgesi'nde faiz oranı yüzde 1,25’e yükseldi. ECB Başkanı Christine Lagarde yaptığı ilk açıklamada “önden yüklemeli” faiz sinyali verdi, gelecek veriye bağlı olarak faiz artışının muhtemelen devam edeceğinin sinyali verdi.
Euro Bölgesi enerji kriziyle boğuşuyor
Euro Bölgesi ekonomileri şubat sonundan bu yana devam eden Rusya-Ukrayna savaşından en çok etkilenen ekonomilerden arasında. Avrupa’nın Rusya’ya uyguladığı ve yaptırımlara Rusya’nın özellikle enerji alanında verdiği karşılıkla Avrupa’da derinleşen enerji krizi bunun ana sebeplerinden. Enerjide büyük oranda Rus gazına bağımlı olan Avrupa’da, Gazprom’un Nord Stream 1 boru hattından gelen gaz akışını durdurmasıyla birlikte doğal gaz fiyatları bir anda sıçramış ve euro son 20 yılın en düşük seviyesini görmüştü.
Rusya Avrupa'ya sevk edilen doğal gazda yaşanan tedarik sorunlarının Avrupa’nın uyguladığı yaptırımlar nedeniyle ortaya çıktığını iddia ederken, Avrupa ise Rusya'yı enerji kaynaklarını bir silah olarak kullanmakla suçluyor. Her halükârda enerji sıkıntısıyla baş eden Euro Bölgesi ve AB, Rusya’nın gazı kesmesinin ardından bir alternatif arayışına girdi. Yarın Brüksel’de bir acil durum toplantısında süreci değerlendirecek olan yetkililer elektrik ve doğal gaz fiyatlarındaki artışı ve tedarik kanallarını masaya yatıracak.
Euro Bölgesi’nde rekor enflasyon, resesyon endişesi ve büyüme korkusu
Yaz dönemi Euro Bölgesi ekonomiler için çok da iyi sona ermedi. Geçtiğimiz hafta açıklanan verilere göre Euro Bölgesi'nde temmuz ayında yüzde 8,9 olan yıllık enflasyon oranı, yüzde 9,0 olan ağustos ayı beklentilerini aşarak ağustos ayında yıllık yüzde 9,1 oldu. Yani 19 üyeli Euro Bölgesi’nde tüketici fiyatları özellikle enerji ve gıda maliyetlerindeki artışın da hız kesmemesiyle beklentileri aşarak rekor artışını sürdürdü. Temmuz ayında yüzde 0,1 olan aylık enflasyon miktarı ise yüzde 0,4 olan beklentileri aşarak yüzde 0,5 oldu. Enerji ve gıda fiyatlarının hariç tutulduğu çekirdek enflasyon da beklentileri aşarak yüzde 4’ten yüzde 4,3’e yükselip rekor tazeledi.
Rekor düzeyde seyreden enflasyon oranlarına ek olarak seri faiz artışının da tetikleyebileceği resesyon korkusu da Avrupa piyasalarında konuşulan konulardan biri. Özellikle enerji krizinden en çok etkilenen ülkelerden Almanya’da bu olasılık sıkça dile getirilmeye başlandı. Son olarak Deutsche Bank AG CEO’su Christian Sewing de geçtiğimiz gün yaptığı bir açıklamada Avrupa gaz krizinin yarattığı ekonomik risklere dikkat çekerek Almanya’nın artan enerji fiyatları gölgesinde resesyona doğru ilerlediğini belirtti, yüksek fiyatlar ve arz sıkıntılarının Almanya’da resesyonun önlenemeyeceği anlamına geldiği düşüncesini paylaştı. Euro Bölgesi’nin lokomotif ekonomisi olan Almanya’da ekonominin çeyreklik bazda büyüyememesinin ardından üçüncü dönemde daralma yaşanması beklentileri de arttı.
Buna ek olarak dün Euro Bölgesi ekonomisinin büyüme oranlarını da güncellendi. 2022 yılının ilk çeyreğinde yüzde 0,6 oranında büyüyen Euro Bölgesi ekonomisi, dün yapılan revizyon ile ikinci çeyrek büyümesini yüzde 0,8 olarak güncelledi. Euro Bölgesi ekonomisinde yılın ilk yarısı pozitif rakamlarla geçilse de ikinci yarı için göstergelerde zayıflık mevcut. ECB de temmuz ayı toplantısında büyüme endişelerine yer vermiş, fakat “resesyon” ifadesini kullanmamıştı.
Euro/dolar parite seviyesinin üzerine çıktı
Bugün erken saatlerde dolar endeksinin de gevşemesiyle euro/dolar çaprazı parite seviyesi olan 1’e yaklaşmıştı. Enflasyona müdahalede geç kalmakla ve euronun değer kaybına zamanında müdahale edememekle suçlanan ECB’nin bugün faiz artışına gideceği kesin olmakla birlikte artışın büyüklüğü merak konusuydu. 75 baz puanlık bir artış ECB için büyük bir oran olsa da Euro Bölgesi’ndeki büyüme durmadan evvel ECB’nin enflasyonu kontrol altına almak adına sınırlı zamanı olduğu düşünüldüğünden dolayı 75 baz puanlık bir artış kararı banka adına kritik bir hamleydi. Gerçekleşen bu hamlenin ardından 1,00013 seviyesine dek çıktı. Şu anda ise yüzde 0,05 artışla 1,0004 seviyesinde.