Maaş Bordrosu Nedir? Nasıl Sorgulanır?

Maaş Bordrosu Nedir?

Maaş bordrosu, ücretli çalışan personelin tüm maaş bilgilerininin dökümünü içeren resmi bir belgedir. Maaş bordrosunun tüm çalışanlar için ayrı ayrı ve toplu olarak işveren tarafından her ay hazırlanması zorunludur.

Bir maaş bordrosunun içeriğinde, ücretli çalışanın brüt maaşı ve ek ödemeleriyle, brüt maaşından kesilen vergi, sigorta primi ve benzeri tüm kesintiler ve net ücretinin bulunması yasal bir zorunluluktur. Bir tür maaş döküm cetveli olarak da adlandırabileceğimiz maaş bordrosunun geçerli olabilmesi için İş Kanunu, Vergi Usul Kanunu ve Sosyal Güvenlik Kanunu'nda zorunlu kılınan tüm bilgileri içermesi şarttır.

Maaş Bordrosu Nasıl Sorgulanır?

Maaşları Kamu Harcama ve Muhasabe Bilişim Sistemi üzerinden ödenen ve 657 sayılı kanuna tabi memur statüsünde çalışanlar ile kamu işçileri, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın e-Devlet üzerinden sağladığı “e-bordro” sisteminden kendi maaş bordrolarını sorgulayabilirler.

“E-bordro” sisteminden yararlanamayan özel sektör çalışanları ise çalıştıkları şirketlerin, insan kaynakları veya muhasebe bölümlerinden bordrolarını talep edebilirler.

E-Devlet Üzerinden Maaş Bordrosu Nasıl Sorgulanır?

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından e-Devlet üzerinden sunulan e-bordro sorgulama hizmetinden sadece kamu çalışanları yararlanabilmektedir. E-Devlet üzerinden maaş bordrosu sorgulaması için öncelikle www.turkiye.gov.tr adresinden sisteme giriş yapılması gereklidir. Gelen ekranda T.C. kimlik numarası ve e-devlet şifrenizi girerek e-Devlete giriş yapabileceğiniz gibi hesabınızın bulunduğu bankanın internet sistesi üzerinden de bu işlemi yapabilirsiniz. Sisteme girdiğinizde e-hizmetler menüsünden her ayın 15’inde erişime açılan e-bordro sorgulama ekranına girerek bordronuzu görüntüleyebilirsiniz. E-Devlet şifreniz yoksa PTT şubelerine kimlik belgelerinizle giderek 2TL karşılığında E-devlet şifresiniz alabilirsiniz.

E-bordro görüntüleme adımları:

• Doğrudan internet üzerinden www.türkiye.gov.tr adresine erişin,
• Sitenin sağ üst köşesinde bulunan “Giriş Yap” komutuna tıklayın,
• Açılan ekranda T.C kimlik numarası ve e-devlet şifrenizi girerek sisteme giriş yapın,
• E-devlet şifreniz yoksa hesabınızın bulunduğu bankanın internet bankacılığı veya mobil bankacılık uygulamasında bulunan e-devlet simgesine tıklayarak internet bankacılığı veya mobil bankacılık şifrenizle giriş yapabilir ve e-güvenlik doğrulama kodunu girerek www.türkiye.gov.tr adresinden sisteme giriş yapabilrisiniz,
• Sisteme giriş yaptıktan sonra açılan sayfada “E-Hizmetler” e’ tıklayın, ekrana gelen arama bölümüne “e-bordro” yazın,
• Arama sonucunda ekrana gelen “E-Bordro Sorgulama Hizmeti”ne tıklayın,
• Sorgulamak istediğiniz bordronun ayını ve yılını seçerek görüntüleyin,
• Barkodlu maaş bordrosu oluşturarak dosyayı bilgisayarınıza indirmek ve yazdımak için sırasıyla, bordro ekranında sağ üst köşede bulunan “Bordro Görüntüle (pdf)”komutuna tıklayın, açılan sayfada “Barkodlu Belge Oluştur”komutuna ve son olarak da “Dosya İndir” komutuna tıklayın.

E-Bordro Nedir?

E-bordro, 657 sayılı kanuna tabi olarak çalışan devlet memurlarının maaş bilgilerini internet üzerinden görüntüleyip öğrenebildikleri, yazdırabildikleri uygulamanın adıdır. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 2015 yılında uygulamaya konulan ve sadece e-Devlet kapısı üzerinden sunulan e-bordro sorgulama hizmeti sayesinde çalışanlara kağıda basılı maaş bordrosu verilmesi uygulaması da kaldırılmıştır. 2018 yılından itibaren kamu işçileri de e-bordro sisteminden maaş bordrolarını sorgulayabilmektedirler.

Maaş Bordrosu Örneği

ÜCRET BORDROSU TEMMUZ 2019

Maaş Bordrosu Nereden Alınır?

Maaş Bordrosu işveren tarafından hazırlanarak çalışanlara verilen imzalı ve kaşeli resmi bir belgedir. Aylık maaş bordrosu, özel sektör çalışanlarına çalıştıkları kurumun IK (İnsan Kaynakları) veya Muhasebe birimleri tarafından maaş ödemeleriyle birlikte verilir. Kamu çalışanları ise maaş bordrolarını e-bordro sistemi aracılığıyla internet üzerinden alabilmektedirler. Ayrca, e-bordro bar kodlu belge olarak yazdırılabilmektedir.

Maaş Bordrosu Başvurusu Nasıl Yapılır?

Özel sektör çalışanlarının ıslak imzalı ve onaylı maaş bordrosu almak için çalıştıkları şirketin IK veya muhasebe bölümlerine yazılı olarak başvurmaları gereklidir. Kamu çalışanlarının e-bordro sisteminden indirerek yazdıracakları bar kodlu e-bordro resmi belge olarak kabul edilmektedir.

Maaş Bordrosu Hesaplama

Çalışanlara ödenen net gelir ile brüt gelirleri arasındaki fark gelir vergisi sigorta primi vb gibi çok sayıda kesintiden kaynaklanır. Maaş bordrosunda çalışanın brüt maaşı üzerinden yapılan tüm kesinti tutarları ve oranları olarak açıkça belirtilmelidir.

Maaş bordrosunda yer alan kalemler her yıl yeniden belirlenen veya güncellenen asgari ücret, vergi dilimleri, prime esas kazanç tavanı esas alınarak bordro yazılımları aracılığla hesaplanır.

• Brüt Aylık Ücret: Maaş bordrosunda çalışanın brüt ücreti, çalışanın aylık bazda aldığı işveren tarafından ödenen ve kesinti yapılmamış ücrettir. Aylık brüt ücret, aylık asgari ücretin altında olamaz. Örneğin, brüt ücret 2019 yılı için belirlenen aylık asgari ücret olan 2558.40 TL’nin altında olamaz
• Çalışılan Gün Sayısı: Çalışılan gün sayısı, çalışanın toplam sigorta primi ödenen gün sayısını oluşturur. Eksik çalışma günü olmaması halinde çalışılan gün sayısı 30 gün olarak yazılır. Ayın 15’inde işe giren kişinin çalıştığı gün sayısı ayın 15 ile 30’u veya 31’i arasındaki gün sayısı kadar olacaktır. Çalışılan gün sayısı çalışanın ay bitmeden önce işten ayrılması durumunda da aynı şekilde hesaplanır.
• Diğer Gelirler: Çalışanın varsa ikramiye veya prim gibi ücret dışı gelirlerini içerir. Diğer gelirler çalışanın gelir vergisi matrahına ve gerekiyorsa prime esas kazancına eklenir.
• Prime Esas Kazanç: Çalışanın prime esas kazancının tabanı (asgari ücret) 2019 yılı için 2.558.40 TL, tavanı ise 19.188 TL dir. Aylık 19,188 TL’yi aşan ücretler SGK primi hesabına dahil edilmez.
• SGK Primi İşçi Payı: Prime esas kazancın %14’ü çalışanın ücretinden SGK primi işçi payı olarak kesilir.
• İşsizlik Sigortası Primi İşçi Payı: Prime esas kazancın %1’i çalışanın ücretinden işsizlik sigortası primi işçi payı olarak kesilir.
• Gelir Vergisi Matrahı: Brüt ücretten SGK primi işçi payı, işsizlik sigortası primi işçi payı ve sendika aidatı gibi tutarlar düşülerek gelir vergisi matrahı bulunur.
• Gelir Vergisi: Çalışanın yıllık kümülatif ücretleri üzerinden girdiği vergi dilimine göre, gelir vergisi matrahı üzerinden %15, %27 ve %35 oranlarında gelir vergisi kesilir. İlk vergi diliminde bulunan çalışanın gelir vergisi matrahı 0,15 ile çarpılarak gelir vergisi hesaplanır.
• Damga Vergisi: Çalışanların brüt ücretleri üzerinden %0,00759 oranında damga vergisi alınır.
• AGİ (Asgar Geçim İndirimi): Çalışanın evli veya bekar oluşuna ve sahip olduğu çocuk sayısına göre belirlenen sabit tutarlar gelir vergisinden düşürülür. Örneğin 2019 yılı için bekar bir çalışana uygulanan AGİ 191,88 TL’dir.
• Ödenecek Gelir Vergisi: Hesaplanan gelir vergisine damga vergisi eklenir ve bu toplamdan AGİ tutarı çıkarılarak ödenecek gelir vergisi bulunur.
• Kesintiler Toplamı: Brüt maaştan yapılan tüm kesintilerin toplamı bu başlık altında yazılır.
• Net Ücret: Çalışanın Brüt maaşı ve diğer gelirlerinin toplamından kesintiler toplamı düşülerek net ücret ücret bulunur.

Emekli Maaş Bordrosu Nereden Alınır?

SGK kapsamında emekli maaşı alan kişiler emekli maaşı dökümlerini www.türkiye.gov.tr adresindeki e-Devlet kapısı üzerinden görüntüleyebilir ve barkodlu belge olarak yazdırabilirler. Emekli maaşı dökümünü görebilmek ve yazdırabilmek için yukarıda e-bordro sorgulama bölümünde anlatıldığı gibi sisteme giriş yaptıktan sonra sırasıyla gelen sayfalarda aşağıdaki komutlara tıklamanız yeterlidir:

• “E-hizmetler“,
• “Sosyal Güvenlik ve Sigorta”,
• “Emeklilik Uygulamaları”
• “Emekli Aylık Bilgisi”
• Emekli maaşı kategorisini seçin (4A , 4B veya 4C)