Şüphesiz 2020’ye damgasını vuran en önemli olay, Wuhan kaynaklı yeni tip koronavirüsün tüm dünyaya yayılarak pandemiye neden olmasıydı. Dünya hali hazırda kendi finansal problemleri ile boğuşurken şubat ayının sonunda piyasaların durumun vehametini fark etmesiyle birlikte küresel piyasalarda uzun yıllardır görülmeyen bir panik yaşandı. Oluşan panik havasıyla birlikte insanların ABD dolarına geçme eğiliminin oluşması sonucunda tüm piyasalarda ve kurlarda sert satışlar görüldü.
Amerikan Merkez Bankası (FED) başta olmak üzere gelişmiş ülke merkez bankaları, piyasaları yatıştırmak ve durumun finansal krize evrilmesini engellemek için piyasalara rekor seviyede likitide enjekte ettiler. Hatta FED, faizleri sıfıra indirirken, dünya finans tarihinde bir ilki gerçekleştirdi ve “sınırsız likitide genişlemesi” politikasına geçti. Her ne kadar “sınırsız” kelimesi abartı olsa da piyasalara verilen güven açısından önemli bir adımdı. Merkez bankalarının çabaları sonucunda finansal krize dönüşmeyen pandemi, hisse senedi piyasalarıyla birlikte emtialar üzerindeki baskıyı azalttı. Bunun sonucunda ABD endeksleri sene başındaki seviyeleri aşarak tüm zamanların rekorunu kırmayı başardı. Hisse piyasalarındaki toparlanma teknoloji hisseleri öncülüğünde gerçekleşti. Apple 2 trilyon dolar değerini aşarken, Amazon, Facebook, Google ve Microsoft gibi firmaların piyasa değerleri yaklaşık iki katına çıktı. Öte yanda, “güvenli liman” algısı altının tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 2073 seviyesine kadar getirdi. Yılın son günlerinde yeni tip koronavirüse karşı etkili aşıların onaylanması sonucunda piyasalarda eskiye dönüş sinyalleri alınmaya başlandı. Küresel talebin çakılmasıyla birlikte dipleri gören petrolde yükselişler yaşanıyor. Tabiri caiz ise piste çakılan havacılık sektöründe eski günlere dönme sinyalleri veriliyor. İnsanların eve kapanmasıyla durgunlaşan turizm ve konaklama sektörü pandemi öncesindeki gelirlerine ulaşmayı hedefliyor.
Tüm dünyada pandemi öncesine dönüş sinyalleri görülürken, Türkiye yıl sonuna doğru yeni bir hikaye yazmayı başararak TL’nin yıl içindeki kayıplarının bir kısmını geri almayı bildi. Pandemi döneminde küresel trende ayak uyduran TCMB, faizleri kademeli olarak düşürdü. Fakat düşen faizler ekonominin fazla ısınmasına ve TL’nin dolar karşısında önemli ölçüde değer kaybetmesine neden oldu. Kasım ayında ise ekonomi yönetiminde önemli pozisyonlarda değişiklikler gördük. Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan olurken Merkez Bankasının yeni başkanı Naci Ağbal oldu. Ekonomi yönetiminde yeni kadro önemli adımlar atarak TL ve TL varlıkların yıl sonunda ralli yapmasını sağladı. Borsa İstanbul soluksuz bir ralli ile neredeyse her gün TL bazında tüm zamanların en yüksek seviyelerini görmeye devam ediyor. USD/TRY kuru ise 8,50 üzerindeki zirvesinden düşerek 7,46 seviyelerinde işlem görüyor.
Borsa İstanbul’da senelik kazanç %28
2020 her ne kadar pandemi nedeniyle sert satışların görüldüğü bir yıl olarak hatırlanacak olsa da yıl sonunda hisse senedi piyasalarına bakıldığında yıllık bazda önemli kazançlar yaşandığı da gözden kaçırılmamalı. 2020’ye 1149 puan ile başlayan BIST 100 endeksi en düşük değer olarak 819 puan seviyesini gördü. 2020’nin son günlerinde rekorlar kırmaya devam eden endeks, 1480 seviyesi ile rekor kırmaya devam ediyor. Bu durum, senelik kazancın TL bazında %28 seviyesinin üzerinde olduğunu gösteriyor.
Sene başında 1396 seviyesinde olan BIST sınai sektör endeksi XUSIN en düşük seviye olarak 953 puanı gördü. Sene sonu yaklaşırken rekorlarına devam eden endeks 2341 seviyesinden işlem görüyor. Yıllık bazda ele alındığında endeksin %70’e yakın bir getiri sağladığı görülmektedir.
BIST Mali endeksi XUMAL, seneye 1357 puanla başlamıştı. Pandemi döneminde yaşanan satışlarla birlikte 893 puan seviyesine kadar gerileyen endeks, sene sonu rallisine katılarak 1560’lı seviyelere kadar yükseldi. Yıllık yükseliş oranı %15 seviyesinde.
BIST hizmet sektörü endeksi XUHIZ, 2020’ye 875 puandan başlangıç yapmıştı. Yıl içerisinde özellikle ulaştırma hisselerinde görülen satışların etkisiyle 664 puana kadar gerileyen endeks, 2020’yi 1196 seviyesinden kapatmaya hazırlanıyor. Sektörün yatırımcısına yıllık getirisinin %36 olduğu görülüyor.
BIST Bilişim endeks sektörü XBLSM ise küresel trendden destek alarak en önemli sıçramayı başarmış sektör olarak göze çarpıyor. Yıl başında 353 seviyesinde olan endeksin yıl içinde en düşük seviyesi 252 puan oldu. Seneyi kapatmaya bir gün kala endeks 760 puandan işlem görüyor. Bu seviye ile senelik %115 oranında getiri yakalandığını gösteriyor.
Yazımızın devamında BIST 100 endeksinde işlem gören hisselerden 2020 senesini %100’den fazla değer kazancıyla kapatmaya hazırlanan hisselerden beşini paylaşıyoruz. Özellikle sınai ve bilişim endekslerindeki yüksek getiri oranlarından dolayı %100 barajını aşan hisse sayısı epey çok olduğu için yazımızın bu kısmında rasgele seçilen beş hisseyi paylaşıyoruz.
HEKTS 8,20 TL seviyesinden başladığı yılda, 30 aralık günü 19,90 TL seviyesinden kapanış gerçekleştirerek senelik %142 oranında değer kazancına hazırlanıyor.
7,60 TL seviyesi ile 2020’ye giren SASA, 30 aralık günü 20,02 TL seviyesinde kapanış yapmasıyla seneyi %165 seviyesinde getiri ile kapatmaya hazırlanıyor.
EGEEN 565 TL değeri ile başlangıç yaptığı 2020’de, 30 aralık günü 1723,50 TL seviyesinden kapanış yapmasıyla birlikte %204 oranında getiri ile kapanışa hazırlanıyor.
162 TL seviyesinden 2020’ye başlayan OTKAR, 30 aralık günü 332,50 TL seviyesinden kapanış gerçekleştirdi. Böylelikle yatırımcılar %105 seviyesinde senelik getiri ile yılı kapatmaya hazırlanıyor.
2020’ye 53 TL seviyesinde başlayan TTRAK, 30 aralık günü 167,50 TL değerinden kapanış yaptı. Hisse senedi seneyi % 216 seviyesinde getiri ile kapatmaya hazırlanıyor.
TL’de son zamanların en volatil dönemi yaşandı
USD/TRY kuru sene başında 5,94 seviyesinden açılış yapmıştı. 2020’ye yatay bir seyirle başlayan kur, pandeminin etkisiyle birlikte mart ayında 7 TL seviyesini test etse de kıramadı. Uzun bir süre 6,85-7,00 arasında dalganan ku,r ağustos ayında finansal risklerin belirginleşmesiyle birlikte 7,00 psikolojik direncini aştı ve kurda yukarı yönlü bir hareket gözlemlendi. Bu hareket sonucunda 6 kasım tarihinde tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 8,58 seviyesi görüldü. Daha sonra ekonomi yönetiminde yapılan değişiklikler sonucunda, yabancı yatırımcının mevcut durumu TL ve TL varlıklarda fırsat olarak değerlendirmesiyle birlikte kurda önemli bir gevşeme dönemi başladı. Yapılan faiz artırımlarının da etkisiyle kur zirve noktasından hızlı bir şekilde düşüş yaşadı. Sene sonunda kur 7,30’lu seviyelerden işlem görüyor. 7,30’lu seviyeler ile birlikte 2020 başlangıcına kıyasla ABD dolarının yatırımcısına %23 kazanç getirdiği görülüyor.
EUR/TRY kurunun da benzer yönde hareketler yaptığı fakat Euro’nun ABD doları karşısında değerlenmesi nedeniyle dolara kıyasla TL karşısında daha değerli bir konumda olduğunu belirtmekte fayda var. 2020 başında 6,66 seviyesinde olan kur sene sonunu 9 TL’nin üzerinde kapatmaya hazırlanıyor. Sonuç olarak, Euro yatırımcısının son iki ayda yaşanan düşüşlere rağmen 2020’de %36 oranında kazanç elde ettiği görülüyor.
Brexit ile ilgili haber akışlarından önemli derecede etkilenen Sterlin ise 2020’ye 7,80 TL seviyesinden başlangıç yapmıştı. 10 TL seviyesinin hemen üzerinde senelik kapanış yapmaya hazırlanan GBP/TRY paritesinde yıllık getiri %28 seviyesinde gerçekleşti.
TL karşısında en çok değer kazanan döviz ise %44 ile İsveç Kronu oldu, hemen ardından Danimarka Kronu TL'ye karşı %38 oranında yükseldi.
Gram Altın yatırımcısını üzmedi
Ons altın 2020’ye 1517 seviyesinden başlangıç yapmıştı. Pandeminin başlangıç döneminde nakite olan talep nedeniyle ABD doları harici tüm varlıkların satış yediği dönemde 1450 seviyesine kadar gerileyen ons altın, hızlı bir toparlanma ile ağustos ayının başlarında 2073 seviyesine kadar yükseldi. Hızlı yükselişin ardından gevşeyen ons altın, seneyi 1890 USD seviyesinden kapatmaya hazırlanıyor. Ons altında ve USD/TRY kurunda 2020 yılında tüm zamanların en yüksek seviyesinin görülmesiyle birlikte gram altın da rekor kaydetmiş oldu. Kasım ayında 539 TL değerine ulaşan gram altın yılın son haftalarında TL’nin güçlenmesiyle birlikte düşüş yaşadı. Yılın son gününde gram altın 450 seviyesi civarında işlem görüyor. 2020’nin başlangıcında gram altının 270 TL olduğu göz önüne alındığında yıllık getirinin %60’tan daha yüksek olduğu unutulmamalı.
Gümüş 2020'ye damgasını vurdu
Bu yılın en çok değerlenen emtialarından bir diğeri gümüş oldu. Sene başlangıcında 18 USD seviyesinde olan gümüş, altın ile paralel bir hareket izleyerek mart ayında 12 USD seviyelerini gördü. Daha sonrasında altına benzer bir şekilde soluksuz bir yükseliş yaşayan gümüş, ağustos ayında 29,8 USD seviyesine kadar yükseldi. Gümüş yılın son işlem gününde 26 USD seviyesinden işlem görüyor. Bu sene yaşanan yükselişte altın tüm zamanların en yüksek seviyesini görse de gümüşte tarihi zirvenin 2011 senesinde 49 USD ile gerçekleştiği unutulmamalı.
Altın fiyatlarının rekor seviyelere çıkmasıyla her geçen gün yükselen gram gümüş 2020 içerisinde %86 yükselerek en çok değer kazanan emtia oldu. Seneye 3,42 ile başlamış olan gram gümüş, yılın son gününde 6,38 liradan işlem görüyor.
