2020 neredeyse bitmek üzere ve geri dönüp bakılırsa, finansal anlamda ilginç bir yıl geçirdiğimizi söylememiz gerekli. 2020'nin başından bu yana birçok olay gerçekleşti ve bu olayların neredeyse hepsinin finansal dünyada tasvirini gördük, özellikle de altın piyasasında. Peki altın fiyatları 2021'de bu seneki performansını sürdürebilecek mi? Goldman Sachs ekonomi ekibi, önümüzdeki yıl sonuna kadar ABD'de enflasyonun %3'e yükseleceğini ve bu artışın devam edeceğini söylüyor. Bunun yanında Hindistan ve Çin'den gelecek talep toparlanmasının etkileri de altın fiyatlarında belirleyici olacak.
Altın piyasası 2020'de neler yaşadı?
Grafik 1: Ons altın fiyatının yıllara göre değişimi
2018 yılından bu yana bakıldığında ons altının fiyatı 1200 USD'den yukarılara doğru çıkmaya devam etti. 2019 yılındaki ivmelenmesiyle parıltısını biraz daha kazandı ve 2019 yılı sonunda fiyatı 1519 USD'ye çıktı.
Küresel Kovid-19 pandemisinin finans ve emtia piyasalarında yarattığı olumsuzluk altını da haliyle etkilemişti. Altın fiyatı, büyük ölçüde hem nominal hem de reel getirilerdeki düşüş nedeniyle 2020'nin ilk yarısında güçlü bir şekilde yükseldi. Mart 2020'de altının fiyatı 1477 USD'ye düştü. Sonrasında ise altın, kazandığı ivme ile ağustos ayında pik yaptı ve altının fiyatı 2070 USD'ye kadar çıktı. Bu yaşadığı ivmelenmenin sebebi ise Amerikan dolarının değer kaybetmesi, Kovid-19 pandemisi sebebiyle yürürlüğe giren destek paketleri gibi dünyada yaşanan önemli ekonomik gelişmeler olarak sıralayabiliriz.
Grafik 2: Amerikan dolar endeksi (DXY) ile altın-dolar kuru (XAUUSD) arasındaki ilişki
İlerleyen dönemlerde Amerikan dolarının değer kazanması ile ons altının fiyatı da düşmeye başladı. Eylül ayı sonrasında ise, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) başkanlık seçimlerinin sonuçlanması sonrasında altının fiyatında artma gözlemlendi. Kasım ayına gelindiğinde bu artış çok uzun sürmedi, çünkü Pfizer-BioNTech aşısının duyurulması sonrasında altının fiyatı bir kez daha düştü.
Grafik 3: Gram altın (GAU/TRY) fiyatının yıllara göre değişimi
Öte yandan, 2020’nin sonlarında bir düşme eğilimi gözlemlense de genel anlamda gram altının fiyatında bir artış olduğu söylenebilir. Dolayısıyla, ons altın ile gram altın arasında bir paralellik gözlemlemek mümkün. Sonuçta, gram altının fiyatını etkileyen en temel faktörler ons altının fiyatı ve USD/TRY kuru. Bunun dışında, uzmanlar kısa vadede gram altının fiyatının 500 TL’ye çıkmasını beklemese de sürprizlere açık olmamızı belirtiyor. Siyasi gelişmeleri takip etmek, gram altının fiyatını öngörme konusunda yatırımcılara ipuçları verebilir.
Uzmanlar 2021'de altından neler bekliyor?
Yeni koronavirüsün mutasyonu, artan karantina tedbirleri, aşı çalışmaları ve diğer siyasi ve ekonomik gelişmelere baktığımızda, dünya için belirsiz dönemler devam edecek gibi duruyor. Bu belirsizlikten altın da nasibini alacaktır. 2020'deki Kovid-19 pandemisi sebebiyle yapılan destek paketleri ülkelerin enflasyon seviyelerini zorlamıştı, dolayısıyla yüksek enflasyon oranları, özellikle de ABD enflasyon oranı, altının 2021'deki kaderini de belirleyecektir.
Altının 2021'deki pozisyonunu da etkileyecek bir diğer unsur ise aslında hepimizin bildiği gerçek: koronavirüs. Pandeminin ikinci dalgası birçok ülkede boy gösterdi ve geçtiğimiz aylarda Türkiye de dahil olmak üzere vaka sayıları pik yaptı. Pikten bu yana vaka sayılarında bir düşüş gözlemlense de virüsün mutasyon geçirmesini hesaba katarsak, karantina süreçleri bir süre daha devam edecek gibi görünüyor. Bu tedbirler elbette ki ekonomik anlamda birtakım sonuçlar doğuracak. Ekonomilerde pandemi nedeniyle durgunluk eğiliminin devam edeceği beklentisi sebebiyle devletlerin verdiği finansal destek paketleri devam edeceği beklenebilir. Dolayısıyla, altın birçok yatırımcı için "güvenli" bir yatırım aracı olmaya devam edebilir.
ABD yatırım bankası Goldman Sachs'taki analistler altının fiyatının 2021 yılında artacağı görüşünde. Analistler 2021 yılında ABD’nin enflasyon beklentilerinin yüksek olacağı sebebiyle, Amerikan dolarının değer kaybedeceğini ve dolayısıyla ons altına olan talebin artmasını ve bunun sonucunda fiyatının artacağını düşünüyor. Fakat analistler kısa vadede altın fiyatının nasıl bir performans sergileyeceğini ise öngöremediklerini de belirtiyor.
Capital Economics ise ABD ekonomik faaliyetlerinde beklenenden daha hızlı bir toparlanmanın sonucu olarak ABD nominal getirilerindeki artışın enflasyonu artırabileceği ve bu şekilde altın fiyatlarının artabileceğini söylüyor. Bu durumu riskli değerlendiren Capital Economics, artan enflasyonun uzun vadede yatırımcıları altın gibi faiz getirmeyen varlıklardan uzaklaştırabileceğini belirtiyor.
Capital Economics ikinci olarak da hızlı bir toparlanma ihtimalinin altını çiziyor. Bu durumda risk iştahı artacağı için yatırımcıların güvenli liman varlıklarından uzaklaşmasının beklenebileceğini söylüyor.
Her ne kadar altına olan talebin artacağı düşünülse de ons altın dünyadaki jeopolitik gelişmelere oldukça duyarlı bir yatırım aracı. HSBC bankasında değerli metaller baş analisti Jim Steel'a göre bu akıldan çıkarılmaması gereken bir durum: "ABD ile diğer ülkeler arasındaki ticaret konularında biraz yakınlaşma elde edilir ve Biden yönetimi altında ABD müttefiklerine veya diğer ülkelere olan jeopolitik riskleri azalırsa, ticaret cephesinde ilerleme gözlemleyebiliriz. Dolayısıyla, bu durum ons altının fiyatı için olumsuz sonuçlar doğurabilir."
Altın 2021 için güvenli bir yatırım mı?
Altının fiyatı artacak mı? Analistlerin ve uzmanların bu konudaki kanısı fiyatların artacağı yönünde olsa da bu soruya kimsenin net bir cevabı olmadığını da eklememiz gerekiyor. Her ne kadar altın için iyimser bir resim çizilse de az önce de belirttiğimiz üzere piyasalar özellikle de altın fiyatları bir hayli değişkenlik gösteriyor. Önümüzdeki saatte bile altın fiyatına ne olabileceğini öngörmek epey güçken, 2021’de ne olacağını kestirmek de bir o kadar güç.
En önemli faktörlerden biri olan fiziksel talep 2021'de toparlanabilir. Çin'in yeni ekonomik teşvikler sayesinde güçlü bir toparlanma yaşaması ve 2021'de potansiyel olarak çift haneli büyümesi öngörülüyor.
Diğer büyük fiziksel altın piyasası olan Hindistan'da durum o kadar olumlu görünmüyor. Ülkede büyük olasılıkla aşı dağıtımı yavaş gerçekleşecek ve ülke ciddi bankacılık riskleriyle karşı karşıya olacak. Bu, Hindistan ekonomisinin 2021'deki toparlanmasını engelleyebilir. Buna karşılık, daha yavaş bir toparlanma, işsizliğin artması ve bazı sektörlerin hala mücadele etmesi ile tüketicinin harcama iştahını etkileyebilir.
Altının fiyatı konusunda bazı olumsuz senaryolar da mevcut. Bazı analistler ise pandeminin etkilerinin aşı dağıtımları ile azaltılması sebebiyle ons altın fiyatının 1500 USD’ye döneceği düşüncesinde. Sonuç olarak aşı firmalarının hisse senetlerinin artması ve altının fiyatının düşmesiyle, altın güvenli bir yatırım aracı olmaktan çıkabilir.
