Avrupa 2022 yılının üçüncü çeyreğinin sonundan itibaren enflasyonla ve diğer gelişmelerle mücadele kapsamında negatif faize elveda demeye hazırlanıyor.
Savaş, tedarik krizi, yüksek enflasyon, önlemler gevşetilmiş olsa da halen devam eden Covid-19 salgını, artan enerji ve gıda fiyatları. Bu kavramlar artık herkes için günlük yaşamın bir parçası haline geldi. Özellikle artan enflasyonu frenleyebilmek adına merkez bankalarının aldığı ve almayı planladığı önlemleri düzenli olarak yazılarımızda ele alıyoruz. Euro Bölgesi’nde Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) almayı planladığı önlemleri de bu bağlamda ele almıştık. Geçtiğimiz hafta faiz artırım sinyalleriyle birlikte 16,63 civarlarını konuştuğumuz Euro/TL paritesi şu anda 17,45 seviyelerinde. Ve ne yazık ki bizi iyimser bir tablo beklemiyor, zira Euro Bölgesi sekiz yılın ardından pozitif faiz sinyalleri veriyor ve önceki yazılarımızdan hatırlanacağı üzere yüksek faiz, euronun da yükselmesi demek.
ECB faiz artırımı için Temmuz ayını işaret emişti
Hatırlanacağı üzere ECB Başkanı Christine Lagarde yaklaşık iki hafta önce, yaz aylarında faiz artırımına başlanabileceği yönündeki görüşlere katılmıştı. Lagarde ilk faiz artışının yılın ilk iki çeyreğini kapsayan Varlık Alım Programı’nın (APP) bitişinden 'birkaç hafta sonra' gerçekleşebileceğini belirtmişti. Lagarde ayrıca faiz artışlarının kademeli olacağını da dile getirmiş, euroyu savunmak için daha önce görülmemiş risklere karşı koyduklarını ifade etmişti. Hızlı ekonomik toparlanma sonrası yüksek enflasyon döneminin geri geldiğini belirten Lagarde, enflasyonun bir süre daha yüksek kalacak gibi göründüğüne işaret ederek Ukrayna’daki savaşın enflasyondaki riskleri artırdığını ve büyüme görünümünü kötüleştirdiğini dile getirmişti.
Bu hafta başında ise Lagarde yayımlanan bir blog yazısında kademeli faiz artırımına ilişkin söylemini yineledi. APP kapsamında net varlık alımlarının üçüncü çeyreğin başlarında sonlanmasını beklediğini tekrarlayan Lagarde, bunun da önceki sözlü yönlendirmelerinde de belirtildiği gibi Temmuzayında faiz artışı yapmalarına olanak sağlayacağını yineledi. Lagarda “Mevcut görünüme bakarsak üçüncü çeyreğin sonunda negatif faizden çıkmamız mümkün" ifadelerini kullandı. Lagarde'ın açıklamalarının ardından euro, pazartesi günü dolar karşısında artışla son bir ayın zirvesi olan 1,0750 seviyelerini görmüştü. Parite bugün ise yüzde 0,64 gerileyerek 1,0667’den işlem görüyor.
Lagarde’ın açıklamalarının arından ise ECB Üyesi Francois Villeroy de Galhau, 50 baz puanlık faiz artışının henüz üzerinde uzlaşı sağlanan bir konu olmadığını söyledi. Villeroyde Galhau, İsviçre'nin Davos kentinde devam eden Dünya Ekonomik Forumu'nda verdiği bir mülakatta, şu hâlde 50 baz puanlık faiz artışının üzerinde henüz mutabakat sağlanan bir konu olmadığını belirtti ve faiz artırımlarının kademeli olacağını dile getirdi. Villeroy de Galhau'nun bu açıklamasının ardından euro salı günü yükselişinin bir kısmını geri verdi ve 1,0710’dan işlem gördü.
ECB’nin şahin üyelerinden Robert Holzmann ise dün Viyana'da verdiği bir mülakatta Villeroy de Galhau’nunaksine Temmuz ayında 50 baz puan faiz artışının uygun olacağını belirtti.
Euro Bölgesi'nde resesyon ECB’nin baz senaryosu değil
Dün ise Davos Zirvesi'nde Bloomberg'in sorularını cevaplayan Lagarde, Euro Bölgesi için şu an bir resesyon öngörmediklerini söyledi.
Temmuz ayında başlayacak faiz artırımıyla birlikte negatif faizden artık pozitife geçeceklerini belirten Lagarde bunu para politikasında bir dönüm noktası olarak nitelendirdi. Sekiz yıldır negatif faiz oranları ile yaşadıklarını belirten Lagarde, şu anda panik modunda olmadıklarını; bu yolculuğa çıkarken çok dikkatlice düşündüklerini ekledi. Lagarde “Temmuz ayında net varlık alımlarının bitireceğiz, bu da faiz artışları için yolumuzu açacak. ABD’den çok farklı bir durumdayız. Gelişmelerin gerisinde kalmadık, hazır olmak ve öngörülebilir olmak çok önemli” dedi.
Hedeflerinin fiyat istikrarını güvence altına almak olduğunu belirten Lagarde enflasyonun biraz istemedikleri bir noktada olduğunu ancak onunla mücadele etmek adına çalışmaya devam edeceklerini vurguladı; hareket etme vaktinin geldiğini vurguladı. Pozitif faiz oranı konusunda temkinli konuşan Lagarde, “Biz sırtımızı negatif faizleri dönüyoruz. Artık üçüncü çeyreğin sonunda pozitife dönebiliriz. Hangi oranda yapmak istediğimize ise bakacağız. Negatiften çıktığınızda sıfırda olabilirsiniz sıfırın biraz üzerinde de olabilirsiniz.” ifadelerini kullandı.
Petrol ambargosu veya gaz tedariğinde sıkıntı olursa farklı senaryolar ortaya çıkabileceğini vurgulayan Lagarde şu an için Euro Bölgesi'nde bir resesyon ihtimali görmediklerini belirtti. Bakalım ilerleyen günlerde Lagarde’ın sözünü ettiği “farklı senaryolar” gerçekleşecek mi, yoksa ECB Euro Bölgesi için planladığı yol haritasını sorunsuzca uygulamaya koyabilecek mi?
