Avrupa Merkez Bankası yetkililerinden art arda faiz artırım sinyalleri gelmeye devam ediyor. Mesajlar faiz artırımının yaz aylarında, muhtemelen temmuz ayında gerçekleşeceği yönünde. Peki temmuzda gerçekleşecek olası bir faiz artırımı EUR/TL’yi nasıl etkiler?
Ukrayna’daki savaş, süregelen tedarik krizi, pandeminin devam eden olumsuz etkiler gibi sebeplerden ötürü küresel çapta görülen yüksek enflasyon artık herkesin kabul ettiği bir gerçek. Bir başka gerçek de merkez bankalarının yüksek enflasyonla mücadele etmek ve enflasyonu baskılayacak adımlar atmak zorunda olmaları. Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkilileri arasında da yüksek enflasyonla mücadele anlamında, Avrupa’da rekor seviyedeki düşük faizlerin artırılmasına yönelik görüşler güçleniyor. Açıklamalarda faiz artırımı için temmuz ayının işaret edildiği dikkat çekiyor.
Son olarak ECB Başkanı Christine Lagarde da yaz aylarında faiz artırımına başlanabileceği yönündeki görüşlere katıldı. Slovenya Merkez Bankası'nın düzenlediği bir etkinlikte konuşan Lagarde ilk faiz artışının varlık alım programının bitişinden 'birkaç hafta sonra' gerçekleşebileceğini belirtti. Varlık alım programının yılın ilk iki çeyreğini kapsadığı düşünüldüğünde, Lagarde’ın faiz artırımı için temmuz ayını işaret ettiğini görüyoruz. Lagarde "İlk faiz artışı ECB'nin sözlü yönlendirmesinde de belirtildiği üzere varlık alım programının bitişinden bir süre sonra gerçekleşecek. Her ne kadar bu 'süre' net olarak belirlenmese de bu birkaç hafta anlamına gelebilir" ifadesini kullandı. Lagarde ayrıca konuşmasında faiz artışlarının kademeli olacağını da dile getirdi, Euro'yu savunmak için daha önce görülmemiş risklere karşı koyduklarını ifade etti. Hızlı ekonomik toparlanma sonrası yüksek enflasyon döneminin geri geldiğini belirten Lagarde, enflasyonun bir süre daha yüksek kalacak gibi göründüğüne işaret etti. Ukrayna’daki savaşın enflasyondaki riskleri artırdığını ve büyüme görünümünü kötüleştirdiğini dile getirdi.
Daha önce ECB Yönetim Kurulu Üyeleri Frank Elderson ve Francois Villeroy da yaptıkları açıklamalarda faiz artırımı için yaz ayını işaret etmişlerdi. Elderson, Ukrayna'daki savaşın resesyon riskini gündeme getirmiş olmasına rağmen faiz artırımına temmuz ayından itibaren başlanabileceğini belirtmiş, atılacak adımların ekonomik verilere bağlı olacağını belirterek pandemi sonrası toparlanmanın beklenenden zayıf olmasına karşın resesyon ihtimalinin henüz görünmediğini ifade etmişti. Villeroy ise enflasyonu yüzde 2'lik hedefe yaklaştırmak için gereken neyse yapılacağını belirmişti.
Yüzde 2, Banka’nın Euro Bölgesi enflasyonu için hedefi; ancak realitede enflasyonun bu hedefin neredeyse 4 misli üzerinde seyretmesi faiz artırımına başlamaya yönelik görüşleri de güçlendirdi. Mart ayı enflasyonu Euro Bölgesi’nde yüzde 7,5 olarak açıklanmıştı. Piyasalar ise temmuz ve eylül toplantılarında 25'er baz puanlık faiz artışı fiyatlıyor. Beklenti mevduat faizinin iki yıl içinde yüzde 1,5'e yükselmesi. Bu durum ECB’nin 2011 yılından beri ilk kez faiz artırımına gitmesi anlamına gelecek ve ayrıca belirtmek gerekiyor ki mevduat faizi 2014 yılından bu yana negatif bölgede.
Almanya ve Çekya’da enflasyon rekor düzeyde
Almanya'da, mart ayında yüzde 7,3 olan yıllık enflasyon, Ukrayna’daki savaş sonucu enerji fiyatlarındaki son yükselişle nisanda yüzde 7,4'e çıkarak son 41 yılda görülen en yüksek seviyeye ulaştı. Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis), fiyat artışlarına ilişkin nisan ayı nihai verilerini yayınladı. Buna göre, martta yüzde 7,3 olan yıllık enflasyon, nisanda yüzde 7,4’e çıktı. Destatis’in açıklamasında, "Nisan 2022'de enflasyon, iki Almanya'nın (Doğu ve Batı Almanya) birleşmesinden bu yana iki aydır art arda en yüksek seviyeye ulaştı." denildi.
Her ne kadar Euro Bölgesi’nde yer almasa da Avrupa Birliği ülkelerinden biri olan Çekya’da ise enflasyon son 29 yılın zirvesini gördü. Çekya İstatistik Ofisi de (CSU), nisan ayı enflasyonuna ilişkin nihai verileri açıkladı. Buna göre, Çekya'da mart ayında yüzde 12,7 olan yıllık enflasyon, nisanda yüzde 14,2'ye çıkarak 1993'ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Amerikan Merkez Bankası Fed'in 50 baz puanlık faiz artırımı kararı sonrası para politikasında sıkılaşma kararı alan merkez bankaları arasına Çekya Merkez Bankası da katılmıştı. Çekya Merkez Bankası, geçtiğimiz hafta politika faizini 75 baz puan artışla yüzde 5,75 seviyesine çıkarmıştı.
Faiz artırım sinyalleri EUR/TL’yi nasıl etkiler?
Lagarde ve diğer ECB yetkililerinden art arda gelen şahin açıklamaların ardından Euro değer kazandı. EUR/USD şu anda yüzde 0,23 artışla 1,0554 civarında seyrediyor; EUR/TL ise yüzde 0,75 artışla 16,21 civarında. Bu 2 Mayıs’tan beri yükselişte olan Euro’nun bu yükselişi koruduğu anlamına geliyor. ECB’den gelen faiz artırım sinyalleri Euro’ya bir nebze güç kazandıracaktır; dolayısıyla EUR/TL artışını sürdürebilir. Ancak burada asıl önemli olan konu Euro’nun Amerikan doları karşısında ne kadar güç kazanacağı. Dünkü analizimizde de belirttiğimiz gibi dolar şu anda yatırımcıların “güvenli limanı” ve yükselişini sürdürüyor; ancak Euro’nun dolar karşısında nasıl hareket edebileceğine dair daha sağlam bir öngörü için bugün ABD’de açıklanacak enflasyon verilerini de göz önüne almak gerekiyor.
