Euro Bölgesi aralık ayı enflasyonu hem beklentilerin altında kaldı hem de enflasyon oranının tek hanelere gerilemesi ile enflasyonda zirvenin görülmüş olabileceğine dair umutları artırdı.
Dün Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından açıklanan veriye göre aralık ayında Euro Bölgesi’nde tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentilerin üzerinde geriledi. Kasım ayında yüzde 10,1 olarak açıklanan ve aralık ayında da yüzde 9,7’ye gerilemesi beklenen yıllık TÜFE yüzde 9,2 olarak açıklandı. Kasım ayında yüzde eksi 0,1 olarak açıklanan, aralıkta ise yüzde 0,8’e yükselmesi beklenen aylık TÜFE de yüzde eksi 0,3 olarak açıklandı; yani aralık ayında fiyatlar bir önceki aya göre yüzde 0,3 geriledi. Buna ek olarak, şaşırtıcı bir biçimde, enerji ve gıda fiyatları gibi kalemlerin dışarıda bırakıldığı çekirdek enflasyon ise aralık ayında bir önceki ay yüzde 5 olan değerden yüzde 5,2’ye yükselerek beklentilerin üzerinde artış gösterdi. Bu durum, Avrupa’daki fiyat artış baskılarının yalnızca enerji ve gıda fiyatlarından kaynaklanmadığını bir kez daha göstermiş oldu.
Aralık ayı enflasyonunda en büyük pay yine enerji fiyatlarının oldu, ikinci sırada ise gıda fiyatları yer aldı. 2022 yılının ilk yarısında çok büyük bir yükselişle enflasyon oranlarını da yukarı çeken enerji fiyatları, yılın ikinci yarısında düşüşe geçse de enflasyon üzerindeki etkileri halen yüksek seviyelerde. Gıda fiyatlarındaki artış da hız kaybetmesine rağmen halen hanehalkı ekonomisindeki etkilerini sürdürmekte. Aralık ayında enflasyon oranında enerjinin payı yüzde 34,9’dan yüzde 25,7’ye gerilemiş olsa da enerji fiyatları fiyat artışındaki en büyük etken oldu. Gıda, alkol ve tütün ürünleri fiyatlarının oranı ise aralık ayında yüzde 13,6 olarak açıklandı. Bu ikiliyi yüzde 6,4 ile enerji dışı sanayi ürünleri ve yüzde 4,4 ile hizmetler izledi.
Avrupa Birliği (AB) uyumlu verilere göre aralık ayında enflasyonun en yüksek olduğu üç ülke yüzde 20,7 ile Letonya, yüzde 20 ile Litvanya ve yüzde 17,5 ile Estonya olurken en düşük enflasyon gözlenen üç ülke ise yüzde 6,7 ile Fransa, yüzde 6,2 ile Lüksemburg ve yüzde 5,6 ile İspanya oldu.
Bu rakamlarla birlikte Euro Bölgesi 2022 yılını tek haneli enflasyon ile kapatmış oldu.
Enerji fiyatlarına müdahale, enflasyonu düşürmede işe yaradı mı?
Enflasyondaki keskin düşüşün sebeplerinden biri halen kış mevsimine göre mevsim normallerinin üzerinde seyretmekte olan sıcaklıklar. Devam eden Rusya-Ukrayna savaşı ile birlikte özellikle Rus doğal gazına bağımlı olan Avrupa ülkelerinde kış mevsiminin nasıl geçeceği ile ilgili endişe hakimken AB de bu konuyla alakalı olarak çözümler üretmeye çalışmaktaydı. AB çözüm üretmeye çalışadursun, sıcaklıkların etkisiyle özellikle hanelerde kullanılan enerji kaynaklarının azalması enflasyona olumlu yansıdı.
Buna ek olarak, hükümetlerin enerji fiyatlarına getirdiği sınırlamaların da fiyatların düşüşündeki olumlu etkisi yadsınamaz. Sözgelimi AB’nin en büyük ekonomisi olan Almanya’da federal hükümetin aralık ayında bir defaya mahsus olmak üzere doğal gaz ve ısınma faturalını karşılamış olması elbette ki aralık ayı verisi üzerinde olumlu bir etki yarattı.
Ayrıca, her ne kadar tek seferlik bir uygulama da olsa gerçekleştirilen bu acil yardım paketinin aynı zamanda hanehalkı psikolojisine de destek sağlamış olması muhtemel.
Enflasyonda en kötüsü geride kaldı mı?
Açıklanan aralık ayı enflasyon rakamlarıyla birlikte ABD’den sonra Euro Bölgesi’nde de enflasyonda en kötüsünün geride kalmış olabileceğine dair umutlar arttı. Piyasaların bunu takip eden ikinci beklentisi ise elbette ki merkez bankalarının da faiz artışı serilerine son vermesi.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) üyesi ve Portekiz Merkez Bankası Başkanı Mario Centeno, şayet yeni dış şoklarlar karşılaşılmaz ise enflasyonu ECB’nin hedefi olan yüzde 2 seviyesine çekmek adına ECB’nin nihai faiz oranına yaklaşmakta olduğunu dile getirirken ECB’nin, enflasyon kontrol altına alınana ve yüzde 2’lik seviyeye en çabuk şekilde dönüleceğine dair ikna edici emareler görülene dek dek faiz artışlarına devam edeceğini de ekledi.
Euro/dolar haftayı nasıl kapattı?
Euro, Euro Bölgesi enflasyon oranından pek fazla etkilenmedi ve dolar karşısında yüzde 0,1 geriledi. Euro/dolar çaprazının haftayı 1,0520 seviyelerinde kapatması beklenirken akşam saatlerinde açıklanan ve beklentilerin hayli altında gelen ve 50’nin altına düşen ABD ISM İmalat Dışı Satın Alma Müdürleri (PMI) Endeksi verisiyle dolar endeksi yüzde 1’den fazla bir düşüşle 103,90 seviyelerine geriledi, euro/dolar çaprazı ise yüzde 1’den fazla bir artışla 1,0600 seviyesinin üzerine çıktı. Gece saatlerinde bir sonraki direniş noktası olan 1,0635’i aşarak 1,0644 seviyesine yükselen çaprazın 1,0650 ve 1,0700 seviyelerini test edip etmeyeceğini ilerleyen günlerde takip edeceğiz.
