Şu sıralar tekrar derinleşen enerji krizinin, üzerindeki baskıyı artırmasıyla euro son 20 yılın dip seviyesini gördü. Ortak para birimi, Avrupa Merkez Bankası toplantısı öncesi toparlanmaya çalışıyor.
Rusya’nın Nord Stream 1’den gelen gazı kesmesiyle Avrupa’da enerji krizi tekrar gündemin bir numaralı konusu oldu. Hatırlanacağı gibi Rusya öncelikle bakım yapılacağı sebebiyle Nord Stream 1 boru hattından Almanya’ya tedarik edilen doğal gazı üç günlük bir süre için kesmişti. Daha sonra ise cuma akşamı Avrupa'da doğal gaz işlemlerinin kapanmasının hemen ardından G-7 maliye bakanlarının, Kremlin hükümetine para akışını kesmek amacıyla Rus petrolünün ihracatına üst fiyat sınırı getirilmesine ilişkin ve uzunca bir süredir tartışılan bir plan üzerinde anlaşmaya varmasından yalnızca birkaç saat sonra Gazprom, Nord Stream 1 boru hattından gelecek gaz tedarikinin bir türbinde yaşanan arızalar sebebiyle belirsiz bir süre için askıya alındığını duyurmuştu.
Rusya’nın bu hareketinin ardından tüm kış boyunca Rusya’dan doğal gaz tedariğinin tamamen kesileceği yönündeki korkuların artmasıyla Avrupa doğal gaz vadeli işlemleri dün bir sıçrama yaşadı. Avrupa’da derinliği en fazla olan ve Avrupa için gösterge kabul edilen Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF’de işlem gören ön-aylık sözleşme bu gelişmelerin ardından dün yüzde 31’lik bir artışla megavat/saat başına 263 eurodan işlem gördü.
Geçtiğimiz cuma günkü hareketli gündeme Avrupa'da enerji sektöründe hissedilmeye başlanan kriz hissi piyasalar kapalıyken hafta sonu yaşanan gelişmelerle derinleşti. Almanya, öngörülemeyen fiyat artışlarıyla sebebiyle bu fiyat artışlarının faturalarındaki yansımalarını karşılayamama riskiyle karşı karşıya kalan vatandaşlar için 65 milyar euroluk bir yardım paketini finanse etmek adına elektrik üreticilerine beklenmedik bir kazanç vergisi uygulama kararı aldı. Bunun yanında Finlandiya ve İsveç de tedarik fiyatlarının hızla yükselmesi sebebiyle enerji şirketlerinin çökmesini önlemek adına acil durum paketleri açıkladı.
Şu hâlde Rusya tarafı Avrupa'ya sevk edilen doğal gazda yaşanan tedarik sorunlarının Avrupa’nın uyguladığı yaptırımlar nedeniyle ortaya çıktığını iddia ederken, Avrupalı ise Rusya'yı enerji kaynaklarını bir silah olarak kullanmakla suçluyor.
Euro/dolar son 20 yılın dibini gördü
Dün açıklanan yatırımcı güven endeksinin son 27 ayın en düşük seviyesinde olduğu Euro Bölgesi’nde ortak para birimi üzerindeki baskı da Avrupa Merkez Bankası (ECB) eylül ayı para politikası toplantısı öncesinde artıyor. Bugün açıklanan veriye göre Euro Bölgesi’nin en büyük ekonomisi olan Almanya'da fabrika siparişleri arka arkaya 6. ayda da gerileme kaydetti.
Böyle karamsar bir ortamda başlayan haftada dün bu karamsarlık tüm Avrupa varlıklarına yansıdı. Euro/dolar çaprazı son 20 yılın en düşük seviyesi olan 0,9877 seviyesine dek gerilemesini takiben bir miktar toparlanarak 0,9911 seviyesini gördü.
Bugün ise çapraz, yüzde 0,4’lük bir artışla 0,9969 seviyesine çıkmasının ardından bir nebze geriledi. Yatırımcılar, Avrupa'da devam eden enerji krizi nedeniyle temkinli davranmaya devam ederken riskten kaçınma isteği ve doların yüksek getirisi, bugün açıklanacak Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) Hizmetler Satın Alma Müdürleri Endeksi (PMI) öncesinde dolar alımlarını kuvvetlendiriyor. Bu durum ECB toplantısı öncesi toparlanmaya çalışan euronun işini elbette zorlaştıracaktır.
Euro/dolar çaprazını yalnızca doların insafından çıkarabilecek ve euronun dolar karşısındaki değer kaybını frenleyebilecek gelişmelerden biri perşembe günü yapılacak ECB toplantısından çıkacak faiz kararı olacaktır. ECB şayet şahin üyelerinin beklentisi doğrultusunda 100 baz puanlık bir faiz artışına giderse, bu durum kriz dönemindeki euronun bir nebze olsun güç kazanmasına yardımcı olabilir. Euro/dolar şu anda yüzde 0,30’luk bir artışla 0,9956 seviyesinden işlem görürken euro/TL ise yüzde 0,36 artışla 18,1431 seviyesinde.
