Dün Avrupa Merkez Bankası’ndan gelen 75 baz puanlık faiz artışı hamlesi sonrası euro yükselişe geçerken şahin faiz kararı doları da geriletti.
Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) dün gerçekleştirdiği eylül ayı toplantısı sonucunda Euro Bölgesi’nde yüzde 9,1 ile rekor düzeyde seyreden yıllık enflasyonla mücadele kapsamında politika faizini 75 baz puan artırma kararı alınmıştı. ECB tarihinde ilk kez 75 baz puan faiz artışına gidilen bu tarihi karar sonucunda politika faizi yüzde 0,75’ten yüzde 1,25’e yükseldi. Banka ayrıca marjinal borç verme imkânı ve mevduat faizinde de 75’er baz puanlık artışa gitti. Artış kararı sonucunda marjinal borç verme imkânı yüzde 1,50’e ve mevduat faizi de yüzde 0,75 seviyesine çıktı.
Faiz kararı sonrası Lagarde’dan kritik açıklamalar geldi
Karar sonrası basın toplantısında konuşan ECB başkanı Christine Lagarde’ın ifadeleri dikkat çekiciydi. Lagarde öncelikle kararın oybirliğiyle alındığına; yani ECB içinde enflasyonla mücadelede kararlı bir duruş sergilemek için olan görüş birliğine dikkat çekti. Buna ek olarak eurodaki değer kaybının enflasyonist baskılara bir yenisini eklediğini dile getirerek ECB’nin euroyu yakından takip ettiğine vurgu yaptı. Kötü gidişe müdahalede geç kalmakla suçlanan ECB için bu birliktelik ve kararlılık vurgusunun bankanın kaybettiği güveni tekrar kazanabilmesi adına yapıldığını ve bunun önemli olduğunu düşünüyorum.
Lagarde ayrıca, büyümeye yönelik aşağı yönlü risklere dikkat çekerek ekonominin bu yılın son döneminde ve gelecek yılın ilk çeyreğinde yavaşlamasını beklediklerini belirtti; şu anda enflasyon riskleri yukarı yönlü olsa da bu riskin zaman içinde gerileyeceğini ifade etti. Açıklamada enflasyonun ana kaynağı olarak enerji gösterildi, yüksek enerji fiyatları satın alma gücünü düşürdüğü ve şirketlerin de yüksek enerji fiyatlarından etkilendiği dile getirildi. Lagarde petrol fiyatlarının zaman içinde denge kazanacağını; fakat toptan gaz satışlarındaki yüksek fiyatların bir süre daha bizimle kalacağını düşündüklerini de belirtti. Lagarde ayrıca istihdam piyasasının istikrarlı seyrine dikkat çekti; fakat yavaşlayan ekonominin daha fazla işsizlik getirmesi olasılığının söz konusu olduğunu belirtti; yapısal politikaların büyümeyi canlandırmayı amaçlaması gerektiğini de vurguladı.
Lagarde’ın açıklamalarındaki önemli bir başka nokta da “önden yüklemeli” faiz sinyali vurgusuydu. Bankanın enflasyonu yüzde 2 hedefine döndürecek seviyeden çok uzakta olduğunu ifade eden Lagade ne kadar uzakta olurlarsa o kadar daha büyük adımlar atacaklarını dile getirdi. ECB'nin nihai faizi konusunda bir üst sınır koymayan Lagarde verinin yüksek bir ECB faizine işaret etmesi halinde bunu gerçekleştirmekten çekinmeyeceklerini de sözlerine ekledi.
Agresif faiz kararı sonrası ECB’den beklentiler de şahinleşti
Kararın oybirliğiyle alınması ECB’nin şahin ve güvercin üyelerinin bu alışılmıştan fazla faiz artırımı kararının altına birlikte imza attığını gösteriyor. Karar sonrası yapılan kararlılık ve “gereğini yapma” vurgusu da ileriye yönelik bir ipucu niteliğinde. Dolayısıyla piyasalar enflasyonun yüzde 2 hedefine yaklaştırmak adına ECB’nin atacağı adımlarda da daha agresif bir tutum sergileyeceği beklentisini fiyatlamaya başladılar. Kimi ekonomistler ECB’nin ekim ayında faiz oranlarını bir kez daha 75 baz puan artıracağı, aralık ayında 50 baz puanlık bir faiz artışına gidileceği düşüncesini ortaya attılar.
ECB’nin şahin duruşu doları frenlerken euroya güç kazandırdı
ECB’den beklentilerden daha şahin gelen açıklamalar sonrası yatırımcıların faiz artırımı beklentilerini yeniden fiyatlamaya başlamasıyla dolar bugün geriledi. Hafta başında 110,79 ile son 20 yılın en yüksek seviyesi gören ve 6 büyük dövizin ticaret ağırlıklı sepeti karşısında performansını ölçümleyen dolar endeksi, bugün içinde yüzde 1,1 düşüşle 108,585 seviyesini gördü. Şu sıralar yüzde 0,79 gerilemeyle 108,870 seviyesinde ve haftayı yüzde 0,6'lık bir düşüşle bitirmesi bekleniyor.
Öte yandan hafta başında son 20 yılın en düşük seviyesi olan 0,9877 seviyesine dek gerileyen euro/dolar, dünkü faiz kararının ardından yükselişe geçti, 1,01 ile eylül ayının en yüksek seviyesini gördü. Şu anda ise yüzde 0,66 yükseliş ile 1,0060’tan işlem gören euro/dolar için yükselişin devam edebilmesi Avrupa ile Rusya arasındaki gaz krizine bir çözüm bulunabilmesiyle mümkün. Zira euro üzerindeki baskıyı azaltabilmek adına enflasyonun bir numaralı sebebi olan enerji fiyatlarını biraz baskılayabilmenin yolu da bu krizi çözmekten geçiyor.