Boğa sezonu terimi, bir piyasanın ürünlerine yönelik talebin arttığı, alımların başladığı, ana trendin yükseliş yönüne gittiği dönemler için kullanılır. Peki, boğa sezonunun başladığını anlamak için takip edilebilecek öncü göstergeler nelerdir? İşte detaylar..
Kripto para piyasaları, finansal piyasalarda sıklıkla karşılaşılan volatiliteye ek olarak, çok daha ani ve dramatik fiyat değişimleriyle bilinir. Bu dalgalanmaların en belirgin olanlarından biri, "boğa sezonu" olarak adlandırılan, kripto para fiyatlarının hızla ve sürekli olarak yükseldiği dönemlerdir. Boğa sezonu, genellikle yatırımcı güveninin yüksek olduğu, talebin arzı geçtiği ve fiyatların sürekli bir yükseliş trendi izlediği uzun süreli bir süreçtir. Bu dönemler, yatırımcılar için büyük kazanç fırsatları sunar, ancak aynı zamanda dikkatli olunması gereken riskleri de beraberinde getirir.
Geçmiş boğa sezonları
Kripto para piyasaları, özellikle son on yıl içinde birden fazla önemli boğa sezonuna tanıklık etmiştir. Bu sezonlar, piyasa dinamiklerini ve yatırımcı davranışlarını derinden etkileyen çeşitli faktörlerle tetiklenmiştir:
2013 Boğa Sezonu: Bitcoin’in ilk büyük boğa sezonu 2013 yılında yaşandı. Bu dönemde Bitcoin’in fiyatı 100 dolardan 1.000 dolara kadar yükseldi. Bu artış, Bitcoin’in daha geniş kitleler tarafından tanınması, medyanın ilgisinin artması ve yeni yatırımcıların piyasaya girişi ile desteklendi. Bu dönemdeki yatırımcı coşkusu, kripto para birimlerinin gelecekteki potansiyeline olan inancı da artırdı.
2017 Boğa Sezonu: 2017 yılı, kripto para piyasalarının büyük bir patlama yaşadığı ve dünya genelinde yaygın bir ilgi gördüğü bir dönemdi. Bitcoin’in fiyatı yıl başında 1.000 dolardan Aralık ayında 20.000 dolara kadar çıktı. Bu dönemde Ethereum gibi diğer büyük kripto paralar da ciddi değer kazandı. ICO (Initial Coin Offering) çılgınlığı, Ethereum’un fiyatını 10 dolardan 1.400 dolara çıkardı. Bu boğa sezonu, kripto para piyasalarının finansal sistemdeki rolünün artmasına ve daha fazla yatırımcının bu alana yönelmesine neden oldu.
2020-2021 Boğa Sezonu: Covid-19 pandemisi sırasında küresel ekonomik belirsizlikler yaşanırken, kripto para piyasalarında büyük bir boğa sezonu başladı. Bitcoin, Mart 2020'deki 3.800 dolarlık dip seviyesinden 2021 yılı sonunda 69.000 dolara kadar yükseldi. Bu dönemde dijital ödemelere olan ilginin artması, merkeziyetsiz finans (DeFi) uygulamaları ve NFT’lerin (Non-Fungible Tokens) popülerleşmesi büyük rol oynadı. Ayrıca, kurumsal yatırımcıların piyasaya olan ilgisi ve büyük şirketlerin kripto para benimsemesi, bu boğa sezonunu destekleyen diğer önemli faktörlerdi.
Kripto piyasasında güncel durum ve beklentiler
Kripto para piyasalarında, her boğa sezonunu genellikle bir ayı piyasası (düşüş trendi) takip eder. Ancak, tarihsel verilere ve on-chain analizlere göre 2024 yılında yeni bir boğa sezonunun başlayabileceği öngörülmektedir. Bu beklentinin temelinde, Bitcoin’in dört yılda bir gerçekleşen “halving” (ödül yarılanması) etkinlikleri yatmaktadır. Halving, madencilerin blok başına aldıkları ödülün yarıya düşmesi anlamına gelir ve bu durum, Bitcoin arzını azaltarak fiyatların yükselmesine yol açabilir.
İşte önemli birkaç onchain verisi:
Gerçekleşmiş Fiyat (Realized Price)
Kaynak: Bitcoin Magazine Pro
"Realized Price", piyasadaki tüm Bitcoin'lerin mevcut fiyat yerine en son taşındıkları fiyatın ortalamasını temsil eder. Bu metrik, piyasanın genel sağlığı hakkında önemli bilgiler sağlar.
Bitcoin fiyatı, genellikle boğa sezonlarının başlangıcında Realized Price'ın altındadır veya bu çizgiye yakın hareket eder. Bu verilere göre fiyatın gerçekleşmiş değere yaklaştığı veya altına düştüğü dönemler, olası bir yükselişin başlangıcı için iyi bir fırsat olarak değerlendirilebilir.
Bu nedenle, bu göstergeye göre yeni bir boğa sezonunun yaşanması için Bitcoin fiyatında bir düşüş yaşanması gerekiyor. Bu da boğa sezonundan hala birkaç adım uzakta olduğumuzu gösteriyor.
MVRV Z-Score
Kaynak: Bitcoin Magazine Pro
Bu metrik, piyasanın aşırı değerlenip değerlenmediğini veya düşük değerlenip değerlenmediğini anlamak için kullanılır. MVRV Z-Score, özellikle boğa veya ayı piyasalarının başlangıcını öngörmek için önemli bir göstergedir.
Z-Score’un yüksek olduğu dönemler, yatırımcılar için kar alma ve pozisyonlarını hafifletme sinyali olabilirken; düşük Z-Score seviyeleri, alım fırsatlarını işaret edebilir. Piyasada aşırı iyimserlik veya aşırı korku olduğu dönemleri belirlemek için bu metrik oldukça faydalıdır.
Grafikteki güncel MVRV Z-Score'a baktığımızda, Z-Score'un 2 seviyesine yakın olduğunu görüyoruz. Bu, piyasada ne aşırı bir değerlenme ne de aşırı bir değer düşüklüğü olduğunu gösteriyor. Genellikle MVRV Z-Score’un çok yüksek (7-10 aralığı) veya çok düşük (0-1 aralığı) seviyelerde olmadığı durumlar, piyasanın bir denge döneminde olduğunu ve büyük bir boğa ya da ayı sezonunun hemen kapıda olmadığını işaret edebilir. Bu tür nötr dönemlerde, piyasayı etkileyebilecek dış faktörler (örneğin, makroekonomik gelişmeler veya düzenleyici değişiklikler) yakından takip edilmelidir.
Özetle, grafiklere dayanarak piyasada bir boğa sezonunun başlangıcına dair belirgin sinyaller görülmekte, ancak henüz tam anlamıyla bir boğa piyasasının zirvesine ulaşılmadığı söylenebilir. Bu durum, boğa sezonunun yakın olabileceğini, ancak daha güçlü bir yükselişin başlaması için birkaç kritik eşiğin aşılması gerektiğini gösterir. Yani, piyasada bir boğa sezonunun devam etme potansiyeli var, ancak bu süreç hemen gerçekleşmeyebilir ve yatırımcıların dikkatle izlemeleri gereken bir denge dönemi içindeyiz.
Boğa sezonunda nasıl hareket edilmeli?
Boğa sezonunda yatırım yapmak, büyük kazanç fırsatları sunarken, aynı zamanda dikkat edilmesi gereken riskleri de barındırır. Geçmişte birçok yatırımcı, boğa sezonunun zirve yaptığı dönemde aşırı yatırım yaparak büyük zararlar yaşamıştır. Bu nedenle, piyasa koşullarını doğru analiz etmek ve aşağıdaki stratejileri göz önünde bulundurmak önemlidir:
Portföy Çeşitlendirmesi: Boğa sezonu sırasında, yatırımcıların portföylerini çeşitlendirmeleri, riskleri azaltmanın etkili bir yoludur. Bitcoin ve Ethereum gibi büyük kripto paralara ek olarak, gelecek vadeden altcoin’lere de yatırım yapmak, kazanç fırsatlarını artırabilir.
Kademeli Alım ve Satım: Fiyatların hızla yükseldiği boğa sezonunda, ani alım satım yapmak cazip gelebilir. Ancak, kademeli alım ve satım stratejileri izlemek, yatırımcıların fiyat dalgalanmalarından korunmasına yardımcı olabilir. Örneğin, belirli seviyelere ulaşıldığında kar almak ve düşüşlerde yeniden alım yapmak, uzun vadede kazançları maksimize edebilir.
Teknik Analiz ve Piyasa Göstergeleri: Piyasa trendlerini ve teknik göstergeleri dikkatle izlemek, boğa sezonunun ne zaman sona erebileceğini öngörmek açısından kritik öneme sahiptir. RSI (Relative Strength Index) ve MACD (Moving Average Convergence Divergence) gibi teknik göstergeler, aşırı alım veya satım sinyalleri vererek yatırımcılara yol gösterici olabilir.
Duygusal Kararlardan Kaçınma: Boğa sezonları, yatırımcılar arasında büyük bir heyecan yaratabilir. Ancak, bu dönemde duygusal kararlar vermekten kaçınmak önemlidir. Piyasa hype’ından etkilenmeden, önceden belirlenmiş bir yatırım stratejisine sadık kalmak, uzun vadeli başarı için gereklidir.
