Hamas ve İsrail kuvvetleri arasında 7 Ekim sabahı patlak veren çatışmalar sebebiyle bazı küresel şirketler İsrail’deki faaliyetlerini geçici olarak askıya aldı. Faaliyetlerini askıya alan şirket sayının ise gerginliğin kapsamına göre genişlemesi beklenebilir.
Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın 7 Ekim sabahı İsrail'in güneyindeki yerleşim yerlerine ve sivillere yönelik geniş çaplı saldırı başlatması ile yükselen tansiyon, İsrail’deki ekonomik faaliyetlerin de çehresini değiştiriyor. Küresel şirketlerin birçoğu ülkedeki faaliyetlerini askıya alırken gerilimin devam etmesi halinde bu sayının önümüzdeki günlerde artması bekleniyor.
Sivil havacılık
Anadolu Ajansı’nın (AA) haberine göre patlak veren çatışmaların ve İsrail’in savaş haline geçmesinin ardından birçok hava yolu şirketi İsrail'e uçuşlarını iptal etmeye başladı.
Güney Kore, Hollanda, Hindistan, Norveç, Macaristan, Almanya, İngiltere ve ABD'ye ait hava yolu firmaları güncel gelişmeler sebebiyle İsrail'e doğrudan uçuşları iptal ettiklerini açıkladı.
Türk Hava Yolları (THY) ve Pegasus Hava Yolları da ikinci bir bildirime dek İsrail’e olan seferlerine ara verdiklerini açıkladı. İsrail'in resmi hava yolu şirketi olan El Al ise ülkede başlatılan seferberliğe yardımcı olmak adına İsrail dışında yaşayan yedek askerleri ülkeye geri götürmek için daha fazla uçuş gerçekleştirileceğini duyurdu.
Turizm
İsrail’e sefer yapan kruvaziyer gemileri de bölgedeki savaş sebebiyle rotalarını Türkiye’ye çevirdiler. Kruvaziyer işletmecileri Royal Caribbean, Carnival, Norwegian Cruise Line Holdings ve Celestyal Cruises İsrail’in Hayfa ve Aşdod limanlarını ziyaret edecek gemileri başka bölgeye yönlendirdiklerini ve bölgedeki durumu faaliyetleri için yeniden değerlendireceklerini açıkladı.
Rezervasyonlar kapsamında Türk limanlarını, ekim ayında İsrail rotası iptal edilen gemilerle birlikte 30 binden fazla yolcunun ziyaret etmesi bekleniyor. Görüşmeleri devam eden ve uygunluk verilmesi halinde Türkiye rotasına alınacak gemilerin de eklenmesiyle bu sayının artabileceği de öngörülüyor.
İMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şube Başkanı Yusuf Öztürk’ün açıklamalarına göre ise söz konusu kruvaziyer gemileri, rotalarındaki İsrail limanları yerine Marmaris, Bodrum, Alanya, Kuşadası ve İstanbul'daki kruvaziyer limanlarına gelecek.
Giyim sektörü
AA’nın haberine göre İsveçli perakende giyim şirketi H&M, İsrail'deki yerel franchise ortağının ülkedeki tüm mağazalarını geçici olarak kapattığını açıkladı.
Zara ve Bershka gibi moda markalarının çatı şirketi olan Inditex'in İsrail'deki web sitesinde paylaşılan mesajda, "Mağazalarımız geçici olarak kapalı kalacak ve geri dönüş süreleri yeniden açılmalarından itibaren 30 gün uzatılacak." ifadesi kullanıldı.
Diğer sektörler
Petrol ve doğal gaz: ABD’li enerji şirketi Chevron, İsrail’in talebi ve güvenlik endişelerini gerekçe göstermesi ile bu ülke kıyılarında faaliyet gösteren Tamar doğal gaz sahasında üretimi durdurma kararı aldı.
Finans ve bankacılık: ABD’li bankacılık devleri JPMorgan, Morgan Stanley, Goldman Sachs ve Bank of America, İsrail'deki personellerine evden çalışma talimatı verdi. Bank of America Tel-Aviv’deki ofisini kapatma kararı alırken, yerel durumun yakından izlenmeye devam edileceği belirtildi.
Lojistik: ABD’li kargo devi FedEx, İsrail’deki hizmetlerini askıya aldı. Bir başka ABD’li kargo devi UPS ise mevcut durumu yakından izlediğini, İsrail'e yapılacak ve bu ülkeden gerçekleştirilecek kargo taşımacılığının askıya alındığını duyurdu.
Teknoloji: ABD’li çip üreticisi Nvidia, önümüzdeki hafta İsrail’in başkenti Tel Aviv'de yapılması planlanan bir yapay zeka zirvesini iptal etti.
Eczacılık: İlaç şirketi Eli Lilly and Co, İsrail'deki faaliyetlerine ara vermese de mevcut durumu yakından izlediğini ve etkilenen bölgelerdeki ve bu bölgeler yakınlarındaki meslektaşlarının güvenliğini sağlamak adına gerekli tüm adımları atacağını açıkladı.
Denizcilik: Hayfa Limanı'nın işletmecisi Adani Ports, faaliyetlerine devam etme kararı alırken mevcut durumun yakından izlendiğini duyurdu.
