Amerikan Merkez Bankası (Fed) Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) dün akşam saatlerinde faiz kararını açıkladı. Banka piyasaların fiyatladığı üzere politika faizini 75 baz puan artırdı.
Fed merakla beklenen faiz kararını dün akşam saatlerinde açıkladı ve piyasaların da fiyatladığı üzere politika faizini 75 baz puan artırdı. Bu son 28 yılın en sert faiz artışı anlamına geliyor. Hatırlanacağı üzere aslında beklenti 50 baz puan bir artıştı; fakat geçtiğimiz hafta açıklanan ABD enflasyon verileri beklenenden yüksek gelince piyasalarda Fed’in daha agresif bir politika izleyeceğine dair bir beklenti oluşmuştu; nitekim öyle de oldu. Dün belirttiğim gibi Fed’in kararı piyasalardaki belirsizliği biraz olsun silmek adına etkili oldu olmasına; fakat tabi ki işler normalde dönene dek daha önümüzde uzun ve inişli çıkışlı bir zaman dilimi var. Bir noktayı belirtmek gerekiyor; önceden hatırlanacağı üzere agresif bir Fed politikasının ABD ekonomisini resesyona iteceğine ilişkin korkular mevcuttu; ancak özellikle Fed Başkanı Jerome Powell’ın dünkü nispeten yumuşak açıklamaları piyasaları şimdilik bir nebze olsun rahatlatmış gibi görünüyor.
28 yılın sen sert faiz artışı
Fed’in 1994 yılından b yana gerçekleştirdiği en sert faiz artışıyla politika faizini 75 baz puan artırmasının ardından politika faizi yüzde 1,50-1,75 seviyesine çıkmış oldu. Kararda 10 kabul oyuna karşı 1 oy dikkat çekiyor; Kansas City Fed Başkanı ve Fed'in şahin isimlerinden olan Esther George 50 baz puanlık faiz artışından yana oy kullandı.
Fed’in karar metnindeki satır başlarına bakmak gerekirse:
- Bankanın karar metininde Covid19 pandemisi ile ilgili arz ve talep dengesizliklerinin halen devam ettiği; buna ek olarak artan enerji fiyatlarının ve daha geniş fiyat baskılarının ülke ekonomisine yüksek enflasyon olarak yansımaya devam ettiği vurgulandı.
- Bankanın yüzde 2 olan enflasyon hedefini gerçekleştirme konusunda güçlü bir taahhüde sahip olduğuna vurgu yapıldı.
- Fed'in elindeki hazine tahvilleri ve mortgage destekli menkul kıymetleri azaltmaya devam edeceği belirtildi.
- Yetkililer yıl sonuna kadar yüzde 3,4 seviyesinde bir faiz öngörüsünde bulunarak 175 baz puanlık artışa daha işaret etti. Bu artışın hangi oranla gerçekleşeceğini zamanla göreceğiz.
Banka ayrıca, ekonomik göstergelerle alakal beklentilerini de revize etti. Böylece mart ayında yüzde 2,8 olarak belirlenmiş olan büyüme beklentisi bu toplantı sonunda düşürülerek yüzde 1,7'ye revize edildi. 2023 büyüme beklentisi yüzde 2,2'den yüzde 1,7'ye; 2024 büyüme beklentisi yüzde 2'den yüzde 1,9'a geri çekildi.
Powell gelecek Fed toplantısı için 50 veya 75 baz puanlık artışı işaret etti
Fed Başkanı Jerome Powell, dünkü Fed toplantısının ardından açıklamalarda da bulundu. Ülkedeki ekonominin son iki buçuk yılda birçok şeyi atlattığını ve direncini ispat ettiğini belirten Powell Kongre’nin Fed’e verdiği maksimum istihdam ve fiyat istikrarı hedefleri uyarınca, şu an önlerinde çok bariz bir tablo olduğunu; iş piyasasının aşırı bir şekilde sıkı ve enflasyonun da çok yüksek olduğunu tekrarladı. Devam eden tedarik sorunları, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ve bu sebeple ham petrolün ve diğer emtia fiyatlarının artması ve bu durumun sonucu olarak gıda ve enerji fiyatlarını artarak enflasyonu da yukarı yönlü baskılamasından söz etti.
Bu çeyrekteki büyüme, artan tüketim, yatırımlardaki artış, emlak sektöründeki yumuşamaya başlayan aktivite, son 50 yılın neredeyse en düşük seviyesinde olan işsizlik ve yükselen ücret artışı gibi pozitif gelişmelere dikkat çeken Powell iş piyasasındaki iyileşmelerin tabana yayıldığını hem iş hem de işçi talebinin güçlü olduğunu vurguladı. Ekonomide genel bir yavaşlama işareti olmadığını söyledi. Ekonominin yumuşak iniş yapabileceğine halen inandıklarını vurgulayan Powell yüksek enflasyondaki katılığın nedenlerini dikkatle inceleyeceklerini de belirtti. ABD ekonomisinin güçlü ve daha yüksek faizlerle başa çıkacak kadar iyi konumlanmış durumda olduğunu ve hala sağlıklı büyüdüğünü söyleyen Powell gelecek Fed toplantısında da 50 veya 75 baz puanlık artışın olası göründüğünü sözlerine ekledi.
Powell’ın açıklamalarıyla piyasalar rahatladı
Powell’ın 75 baz puanlık artışın ardından bu büyüklükteki adımların yaygın hale gelmesini beklemediğini belirtmesi ve beklenenden daha yumuşak tonda ve iyimser olan açıklamaları piyasalar açısından önümüzdeki aylarda daha yüksek oranda faiz artışları olmayacağı şeklinde okundu. Açıklamanın ardından borsalar, tahviller değer kazandı, Bitcoin nefes aldı ve dolar düştü. Bugün S&P 500 endeksi yüzde 1,46 artışla 3.789,99, Nasdaq endeksi yüzde 2,5 artışla 11.099,16 seviyelerinde; ons altın ise yüzde 0,24 artışla 1.824 dolardan işlem görüyor. Dolar endeksi ise yüzde 0,08 gerilemeyle 104,855 seviyesinde.
Ancak Fed'in faiz artışının ardından ABD borsası Wall Street'te resesyon yorumları artmaya başladı. Wells Fargo, Moody's ve Guggenheim gibi kimi büyük kurumlar sıkılaşmanın ABD ekonomisinde durgunluğa neden olabileceğine ilişkin yorumlarda bulundu, sıkılaşma sürecinin ekonomik aktiviteye olumsuz olarak yansıyacağını ifade etti. Wells Fargo 2023 ortalarında ılımlı bir resesyon tahmininde bulundu.
Fed son 75 baz puanlık faiz artış kararı aldığı 1994 yılında bu kararın ardından para politikasını enflasyonun üzerinde olacak şekilde sıkılaştırarak ekonomide hedeflediği şekilde yumuşak bir iniş gerçekleştirmeyi başarmıştı. Bakalım bu kez de uzun vadede benzer bir senaryo işleyecek mi?
