Temmuz ayında beklentilerin hayli altında kalan ve resesyon tartışmalarını alevlendirerek piyasalarda hayli düşüşe neden olan tarım dışı istihdam verisi ağustos ayında da beklentilerin altında kalabilir.
Cuma günü ABD’de ağustos ayı tarım dışı istihdam verisi açıklanacak. Söz konusu veri, tarım sektörü dışında son bir ayda çalışan sayısındaki değişimi gösterdiğinden, yani istihdam piyasasının mevcut durumu hakkında bir fikir verdiğinden dolayı hayli önemli olacak. Amerikan Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın faiz indiriminin zamanının geldiğine dair açıklaması ile birlikte piyasalar Fed eylül ayı toplantısında ilk faiz indiriminin gerçekleşmesini bekliyor. Şu anda, 18 Eylül 2024 tarihinde gerçekleşecek Fed Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) eylül ayı toplantısında 25 baz puan faiz indirimi beklentisi yüzde 54 olarak fiyatlanırken 50 baz puan faiz indirimi beklentisi ise yüzde 46 olarak fiyatlanıyor.
Piyasalar, eylül ayında gerçekleşmesine artık kesin gözüyle bakılan faiz indirimine hazırlanırken mevcut durumda gözlemlenen düşük risk iştahı ise gözden kaçmıyor. Bununla birlikte cuma günü açıklanacak olan ağustos ayı tarım dışı istihdam verisinin resesyon tartışmalarının yeniden alevlendirip alevlendirmeyeceği ise merak konusu.
Temmuz ayı verisi ile birlikte ne olmuştu?
Temmuz ayı verisi, 2 Ağustos 2024 cuma günü açıklanmıştı. Açıklanan veri ile birlikte haziran ayı tarım dışı istihdam oranı aşağı yönlü revize edilerek 206 binden 179 bine düşürülmüştü. 176 bin olarak açıklanması beklenen temmuz ayı tarım dışı istihdam verisi ise beklentilerin bir hayli altında kalmış ve 114 bin olarak açıklanarak piyasalarda şok etkisi yaratmıştı.
Açıklanan bu verinin ardından piyasalarda resesyon endişesi baş göstermiş, veriyi takip eden pazartesi günü ABD’de ve küresel piyasalarda başlayan satış dalgasıyla birlikte borsalarda düşüşler görülmüş ve yatırımcılar kayıplar yaşamış, bunu takiben piyasaların huzursuzluğu ise bir süre daha devam etmişti. Söz konusu panik havası sona ermiş olsa da piyasaların çalkantılı seyrinin halen tam olarak durulmadığını söylemek yerinde olur.
Ağustos ayı verisinden beklenti ne?
Ağustos ayı tarım dışı istihdam verisinin 160 bin olarak açıklanması bekleniyor. Cuma günü açıklanacak olan veri bu beklentilere paralel gelirse piyasalarda olumlu bir etki yaratabilir. Bunun yanında, verinin 120 bin civarında geleceğini öngören analistler de mevcut. Bu senaryo piyasalardaki korkuyu yeniden alevlendirebilir, zira 120 binlik bir istihdam artışı beklentilerin hayli altında kalacak ve resesyon endişelerini yeniden gündeme getirecektir.
Cuma günü açıklanacak tarım dışı istihdam verisi öncesi perşembe açıklanacak özel sektör istihdam verisi, piyasalar açısından bir gösterge olabilir; zira özel sektör istihdam verisi temmuz ayında da beklentilerin altında kalmıştı. Buna ek olarak yine cuma günü açıklanacak olan ağustos ayı işsizlik oranının yüzde 4,3’ten yüzde 4,2’ye düşmesi beklenirken saatlik ortalama kazançların ise aylık bazda yüzde 0,3 olarak açıklanması bekleniyor.
Tarım dışı istihdam verisi neden önemli?
Öncelikle yeniden vurgulamak gerekirse istihdam piyasasındaki gerileme, ekonomik durgunluğa işaret ediyor olabilir. Dünyanın en büyük ekonomisinin resesyona girebileceği endişesi biz dahil küresel borsalarda olumsuz bir etki yaratacak ve döviz kurlarını da etkileyecektir. Böyle bir senaryoda, piyasalardaki güvenli liman arayışıyla dolar ve altında artış görülebilir.
Tarım dışı istihdam verisi, Fed kararını da etkileyebilir. Verinin piyasa beklentilerine paralel gelmesi, eylül ayı Fed toplantısında 25 baz puanlık daha “ölçülü” bir faiz indirimi beklentisini güçlendirecektir. Eylül ayı tarım dışı istihdam verisinde beklentilerin çok altında ya da çok üstünde gelecek herhangi bir veri, piyasalar açısından olumsuz olarak değerlendirilmelidir.
