Hafta başında açıklanan ve üç yıl süreyle kamuda tasarrufu öngören tasarruf planı, dün açıklanan bütçe açığının ardından daha büyük önem kazandı.
Geçtiğimiz hafta Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kamuda verimlilik ve tasarrufa ilişkin bir paketin bu hafta içinde açıklanacağını ifade etmişti. Söz konusu paket içinde bulunduğumuz haftanın ilk iş gününde, yani pazartesi günü açıklandı. Açıklanan tasarruf planının şimdilik üç yıl için uygulanması öngörülüyor ve 100 milyar liralık tasarruf öngörülüyor. Tasarruf tedbirlerine uymayanların ise yaptırımlarla karşılaşması bekleniyor.
Alınacak tedbirlerden bazıları ise şöyle sıralanmıştı:
Taşıtlar |
|
Kamu binaları |
|
Kamu istihdamı |
|
İdari yapılanmada etkinlik |
|
Enerji ve atık yönetimi |
|
Haberleşme ve iletişim |
|
Diğer |
|
Tedbirler kağıt üzerinde hoş dursa da bunların uygulanabilirliği tartışma konusu oldu. Buna ek olarak, örneğin kamu giderlerindeki bazı kesintiler savurganlığın önüne geçmek adına anlaşılabilir tedbirler olmakla birlikte, kamuda personel alımının sınırlandırılması ya da personel servislerinin kaldırılması gibi uygulamalar savurganlığın faturasını atama bekleyen genç işsizlere ya da geçtiğimiz on yıl içinde merkezden uzak yerlere taşınan kamu binalarında çalışan ve toplu taşıma kullanmak zorunda kalacak olan kamu personeline kesmek anlamına geldi.
Bütçede 177,8 milyar TL’lik açık
Hazine ve Maliye Bakanlığından açıkladığı verilere göre, 2024 yılı nisan ayında bütçe açığı 177,8 milyar TL olurken faiz dışı açık ise 63,8 milyar TL olarak gerçekleşti. Yukarıda belirttiğimiz üzere ilgili tasarruf paketi ile 100 milyar TL tasarruf edilmesi beklenirken 2024 yılının ilk dört ayında bütçedeki toplam açığın 691,3 milyar TL olarak kaydedilmesi, durumun vahametini ortaya koydu.
Uygulanması planlanan tasarruf tedbirleri hiç fire vermeden uygulansa bile, tasarruf edilmesi planlanan miktarın bütçe açığı yanında devede kulak kalacağı aşikar. Tasarruf tedbirlerinin yeterli olmaması durumunda izlenecek yolun ne olacağı merak konusu olacaktır. Bunun için ise öncelikle, kamuda tasarruf paketinin bütçede nasıl bir etki yaratacağının ortaya konması gerekir. Bakan Şimşek, yaz sonunda yapılması planlanan Orta Vadeli Program (OVP) gözden geçirmesi esnasında tasarruf paketinin etkilerinin de gözden geçirilebileceğini ifade etti. Bize de yaz sonunu bekleyip paketin rakamlarla ne ölçüde etkili olduğunu görmek kaldı.