TCMB’nin açıkladığı Konut Fiyat Endeksine göre nisan ayında konut fiyatlarında nominal anlamda son iki yılın en yavaş artışı görülürken konut fiyatları reel anlamda düşüş gösterdi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) nisan ayına ilişkin konut fiyat endeksi verilerini açıkladı. Açıklanan verilere göre Türkiye'deki konutların kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek amacıyla hesaplanan konut fiyat endeksi 2024 yılı nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 2,2 artarak 1257,7 seviyesine gelirken yıllık artış ise yüzde 48,4 olarak gerçekleşti. Nisan ayında konut fiyatları reel bazda ise yüzde 13,3 düşüş yaşadı.
Aylık bazdaki artış üç büyük şehir için incelendiğinde Ankara yüzde 3’lük artış ile birinci sırada yer alırken, İstanbul yüzde 2,1 artış ile ile ikinci sırada, İzmir ise yüzde 1,9 artış ile üçüncü sırada yer aldı. Yıllık bazda bakıldığında ise endeks geçtiğimiz yılın aynı ayına göre Ankara'da yüzde 58,9, İzmir’de yüzde 45,1, İstanbul’da ise yüzde 37,6 artış gösterdi.
TCMB’nin politika faizini yüzde 50 seviyesine çektiği ve bir süredir de bu seviyede tuttuğu bir senaryoda konut fiyatlarındaki artışın nominal yavaşlaması olası bir durum.
Ev kredisi (mortgage) faiz oranlarının mevcut yüksek politika faizinin etkisiyle artması sebebiyle konut fiyatlarında bir düşüşün görülmesi beklenen bir olay iken ülkemizde bankaların müşterilere kredi sağlama güçlüğü sebebiyle genellikle kredi çekmeden konut sahibi olmaya gücü yetenlerin bunu gerçekleştirdiği mevcut ortamda konut fiyatlarındaki düşüşün artabileceğine dikkati çekmek gerekiyor.
Bazı büyük ekonomilerde konut fiyat endeksinin mevcut durumu ise ülkemizden farklılık gösteriyor.
ABD’de son açıklanan konut fiyat endeksi yükselişe işaret etti
ABD’de en son açıklanan mart ayı konut fiyat endeksi yıllık bazda yüzde 6,5 seviyesinde bir artışa işaret ederken 316,65 ile tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü.
Bu artışın sebepleri arasında şüphesiz ki piyasaların uzun süredir beklediği ve gerçekleşmesine ilişkin senaryoları fiyatladığı ufuktaki faiz indiriminin etkisi var. Amerikan Merkez Bankasının (Fed) politika faizini yüzde 5,50 seviyesinden ne zaman aşağı çekeceği merakla beklemek ile birlikte hatırlanacağı üzere haziran ayı toplantısında da bu senaryo hayat bulmamış idi.
ABD’de nisan ayı konut fiyat endeksi ise günün ilerleyen saatlerinde açıklanacak.
Avrupa Birliğinde faiz indirimi sonrası nasıl bir senaryo izlenecek?
Hatırlanacağı üzere Avrupa Merkez Bankası (ECB) son toplantısında 25 baz faiz indirimi gerçekleştirerek politika faizini yüzde 3,75 seviyesine çekmişti. Yukarıda sözü edilen nedensellik ile birlikte düşünüldüğünde bu senaryoda konut fiyatlarının artış göstermesi beklenebilir.
Avrupa Birliğine (AB) dair Avrupa Birliği istatistik ofisi Eurostat’ın açıkladığı son resmi veri 2023 yılının son çeyreğine ait. 2024 yılının nisan ayında yayımlanan veri, konut fiyatlarının 2023 yılının dördüncü çeyreğinde, bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla Euro bölgesinde yüzde 1,1 oranında düşerken, AB'de ise yüzde 0,2 oranında arttığını gösterdi. Bir sonraki veri ise temmuz ayının başında açıklanacak ve bu veri bize belki de ECB’nin faiz indiriminin konut fiyatları üzerindeki etkisi hakkında ilk veriyi verecek.
Şimdilik Birlik ekonomisinin lokomotifi olan Almanya’da geçtiğimiz günlerde açıklanan konut fiyat endeksi verisini değerlendirmekle yetinirsek, ilgili veri konut fiyatlarının, 2024 yılının ilk çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5,7; 2023 yılının son çeyreğine göre ise yüzde 1,1 gerilediğini işaret etti. ECB’nin faiz artışı gerçekleştirmesinin ardından gelecek ilk verise fiyatların yeniden arttığını görebiliriz.
