2023 yılında Türkiye’de nüfus artış hızı oldukça düşerken, yaş ortalaması ise yükselmeye devam ediyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), her sene Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarını açıklıyor. 2023 yılına ilişkin veriler ise bazı ilginç noktalara işaret ediyor.
2023 yılında Türkiye nüfusu yalnızca 92 bin 824 arttı
TÜİK verilerine göre 2022 yılında Türkiye nüfusu 85 milyon 279 bin 553 kişi olarak açıklanmıştı. 2023 verileri ise Türkiye nüfusunun yalnızca 92 bin 824 kişi artarak 85 milyon 372 bin 377 kişiye yükseldiğini gösterdi.
Toplam nüfusun yüzde 50,1’ini erkekler, yüzde 49,9’unu ise kadınlar oluşturdu. Bu orana göre erkek nüfus 42 milyon 734 bin 71 kişi, kadın nüfus ise 42 milyon 638 bin 306 kişi oldu.
Türkiye’de ikamet eden yabancı nüfus ise 2023 yılında 2022 yılına göre 253 bin 293 kişi azalarak 1 milyon 570 bin 543 kişi oldu.
Nüfus artış hızı binde 1,1’e düştü
2021 yılında binde 10’un üzerinde olan, 2022 yılında ise binde 7,1’e gerileyen nüfus artış hızı, 2023 yılında binde 1,1’e düştü. 2008’den bu yana nüfus artış hızı ortalaması binde 11,9 civarındaydı.
Kaynak: TÜİK
TÜİK’in doğum sayısına ilişkin verisine bakıldığında, 2014 yılından bu yana yıllık doğum sayısının düzenli olarak azaldığı görülüyor. 2014 yılında 1 milyon 351 bin 88 olan yıllık doğum oranı 2022 yılında 1 milyon 35 bin 795 seviyesine dek düştü. 2023 yılına ait veri henüz açıklanmamış olsa da ilk defa 1 milyonun altında bir yıllık doğum verisi görmemiz şaşırtıcı olmayacaktır.
İstanbul’un nüfusu 2023 yılında azaldı
2023 yılında, Türkiye’nin en kalabalık şehri yine İstanbul oldu. Ancak, İstanbul’un nüfusu 2023 yılında bir önceki yıla oranla 252 bin 27 kişi azalarak 15 milyon 655 bin 924 kişi olarak açıklandı. Bu, Türkiye nüfusunun yüzde 18,34’ünün İstanbul’da yaşadığı anlamına geliyor. Ankara, 5 milyon 803 bin 482 kişi ile ikinci, İzmir 4 milyon 479 bin 525 kişi ile üçüncü, Bursa 3 milyon 214 bin 571 kişi ile dördüncü ve Antalya 2 milyon 696 bin 249 kişi ile beşinci sırada yer aldı. Türkiye nüfusunun yüzde 37,32’si bu beş şehirde yaşıyor. Bu beş şehrin, toplam gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) içindeki payı ise yüzde 53,3.
En düşük nüfusa sahip şehir ise 86 bin 47 ile Bayburt oldu. Bayburt’u 89 bin 317 ile Tunceli, 92 bin 819 ile Ardahan, 148 bin 539 ile Gümüşhane ve 155 bin 579 ile Kilis izledi.
Nüfus yapısı değişiyor, nüfus yaşlanıyor
TÜİK verisinde nüfus piramidindeki yapısal değişikliğe de dikkat çekildi. Zira 2007 ve 2023 yıllarına dair nüfus piramitleri karşılaştırıldığında doğum hızındaki ve ölüm oranındaki azalmaya bağlı olarak yaşlı nüfusun arttığı ve ortanca yaşın yükseldiği dikkati çekiyor. 2007 yılında 28,25 olan ortanca yaş 2023 yılında 34’e yükseldi. Erkeklerde ortanca yaş 33,2 olurken kadınlarda ise 34,7 olarak kayıtlara geçti.
Kaynak: TÜİK
TÜİK araştırmasında 15-64 yaş grubundaki nüfus, çalışma çağındaki nüfus olarak değerlendiriliyor. Bu yaş grubunun nüfusa oranı 2022 yılında yüzde 68,1 iken 2023 yılında yalnızca yüzde 0,2 artarak yüzde 68,3 oldu. Çocuk yaş grubu olarak nitelendirilen 0-14 yaş grubundaki nüfusun oranı bir önceki yıldan bu yana yüzde 22’den yüzde 21,4'e gerilerken, 65 ve daha yukarı yaştaki nüfusun oranı ise yüzde 9,9’dan yüzde 10,2'ye yükseldi.
Türkiye’nin yaş ortalaması, halen Avrupa’daki tüm ülkelerden genç olsa da nüfusun yaşlanmaya devam etmesi, genç nüfus olmakla övünen ülkemiz için alışılmadık bir durum. Bu durumun olumlu ya da olumsuz etkilerini kestirmek ve değerlendirmek için henüz erken olsa da nüfus yapısının değişmeye devam ettiği, TÜİK verilerinden elde edebildiğimiz en kesin çıkarım.
